واکنش اتحادیه اروپا به تنش ایران و آمریکا؛ راهی جز دیپلماسی وجود ندارد

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایرنا، سخنگوی ارشد کمیسیون اروپا با اشاره به اطلاع اتحادیه اروپا از مکاتبات اخیر میان ایالات متحده و ایران، تأکید کرد که در موضوع هسته‌ای ایران، تنها راه‌حل قابل‌اتکا، مسیر دیپلماسی است.

انور العونی این مطلب را روز جمعه (۸ فروردین ۱۴۰۴) در نشست با خبرنگاران در بروکسل مطرح کرد و افزود: «ما از اعلام آمادگی مقام‌های ایرانی برای ازسرگیری مذاکرات غیرمستقیم، همان‌طور که در رسانه‌ها گزارش شده، آگاه هستیم.»

وی گفت: «همان‌گونه که نماینده عالی اتحادیه اروپا، خانم کایا کالاس، اخیراً در نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد تأکید کرد، هیچ جایگزین قابل اتکایی برای یک راه‌حل دیپلماتیک وجود ندارد، و رویکرد چندجانبه‌گرایانه، همچون «برنامه جامع اقدام مشترک» یا همان برجام، ضروری است.»

وی در پاسخ به سووالی درباره مسئول پیگیری موضوع هسته‌ای ایران در اتحادیه اروپا، وظیفه‌ای که پیشتر بر عهده انریکه مورا معاون سابق دبیرکل سرویس اقدام خارجی اروپا بود، تاکید کرد: «از جانب اتحادیه اروپا، ما همچنان کانال‌های دیپلماتیک را با همه طرف‌ها باز نگه داشته‌ایم. در این مرحله وارد جزئیات یا نام‌بردن از افراد خاص نمی‌شوم، اما این کانال‌ها همچنان با هدف دستیابی به یک راه‌حل دیپلماتیک فعال هستند.»

دونالد ترامپ رئیس جمهوری ایالات متحده دو هفته پیش ۱۷ اسفند ماه ۱۴۰۳ در مصاحبه با شبکه خبری فاکس بیزینس از نگارش نامه به ایران خبر داد و اعلام کرد که مخاطب این نامه رهبر جمهوری اسلامی ایران و موضوع آن ابراز تمایل واشنگتن برای مذاکره با ایران و حصول توافقی متفاوت از برجام است.

"کانال‌ها با هدف دستیابی به یک راه‌حل دیپلماتیک فعال هستند"

در همین پیوند، انور قرقاش، مشاور دیپلماتیک رئیس امارات متحده عربی عصر روز چهارشنبه ۲۲ اسفند در راس هیاتی رسمی وارد تهران شد و با سید عباس عراقچی وزیر امور خارجه دیدار و گفت‌و‌گو کرد. قرقاش در این دیدار متن نامه ارسال شده از سوی دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده خطاب به رهبر انقلاب را به وزیر خارجه ایران تحویل داد.

طبق اعلام عراقچی، پاسخ رسمی ایران به نامه ترامپ چهارشنبه ۶ فروردین ماه ۱۴۰۴ از طریق کشور عمان ارسال شده است. وی در این باره گفت: «این پاسخ رسمی شامل نامه‌ای است که در آن دیدگاه‌های ایران در خصوص وضعیت جاری و نامه آقای ترامپ به طور کامل تشریح شده و به اطلاع طرف مقابل رسانده شده است.»

عراقچی تاکید کرد: «سیاست ما همچنان بر عدم مذاکره مستقیم در شرایط فشار حداکثری و تهدیدات نظامی قرار دارد، اما مذاکرات غیرمستقیم، همان‌طور که در گذشته نیز وجود داشته، می‌تواند ادامه یابد. مذاکرات غیرمستقیم هم توسط دولت جناب آقای روحانی و هم توسط دولت شهید رئیسی صورت گرفته بود.»

برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران همواره تحت فشار‌های سیاسی و اتهامات بی‌اساس غرب قرار داشته است. پیش از برجام، کشور‌های غربی با امنیتی‌سازی این موضوع، تلاش کردند با ابزار تحریم و تهدید نظامی علیه ایران اقدام کنند، اما بسته شدن پرونده «ابعاد احتمالی نظامی» (PMD) در سال ۱۳۹۴، این بهانه را از میان برداشت.

ایران پس از امضای برجام به تمامی تعهدات خود پایبند ماند، اما آمریکا در سال ۱۳۹۷ به‌طور یکجانبه از توافق خارج شد و اروپا نیز نتوانست تعهدات خود را اجرا کند. در نتیجه، ایران در چارچوب حقوق برجامی خود، گام‌هایی در کاهش تعهدات برداشت. مذاکرات احیای برجام نیز به دلیل تعلل و زیاده‌خواهی‌های غرب به نتیجه نرسید.

با این وجود، ایران همچنان به تعامل دیپلماتیک و همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ادامه داده و تأکید کرده است که در صورت بازگشت طرف‌های مقابل به تعهدات خود، آماده احیای توافق است. مذاکرات اخیر با تروئیکای اروپایی در ژنو و گفت‌و‌گو‌های سه جانبه پکن نیز نشان‌دهنده تمایل تهران به حل‌وفصل موضوع از طریق دیپلماسی، مشروط به ارائه ضمانت‌های واقعی برای رفع تحریم‌هاست.

ایران بار‌ها تأکید کرده است که مسیر دیپلماسی تنها در صورتی نتیجه‌بخش خواهد بود که طرف‌های غربی اراده واقعی برای عمل به تعهدات خود داشته باشند و از فشار‌های یکجانبه دست بردارند. مقامات جمهوری اسلامی تصریح دارند که برای دستیابی به توافقی پایدار و قابل‌اعتماد که تحریم‌ها را به‌صورت تضمین‌شده لغو کند و مانع از سوءاستفاده در آینده شود، آمادگی دارند.