
شکاف دستمزدی در مشاغل ساختمانی/ وقتی حقوق با زحمت همتراز نیست

در گزارش حقوق و دستمزد سال ۱۴۰۴ که توسط جابویژن منتشر شد، اطلاعات دقیقی درباره وضعیت حقوق خدمات ساختمان (مثل نقاش و...) در ایران ارائه شده است. این گزارش با اتکا به دادههای ثبتشده توسط بیش از ۵ هزار کارجو و کارفرما در سراسر کشور، نگاهی دقیق به میزان افزایش حقوق شاغلان خدمات ساختمان و شکاف منطقهای میان تهران و شهرستانها دارد.
اقتصادآنلاین، مهرین نظری: در گزارش ۱۴۰۴ جابویژن که با بررسی پاسخهای ۱۵۳۱ نفر از فعالان حوزههای معماری و ساختمان تهیه شده، وضعیت حقوق مشاغل ساختمانی با دقتی بیسابقه تحلیل شده است. دادهها نشان میدهد در سال ۱۴۰۳، میانه حقوق خالص مشاغل ساختمانی در حدود ۲۴ میلیون تومان بوده که در سال ۱۴۰۴، ۳۴ میلیون تومان درخواست شده است. در این مشاغل جهشی تا ۴۲ درصد اتفاق افتاده است.
نمودارهای این گزارش نشان میدهد که ۵۰ درصد از شاغلان ساختمانی در محدودهی ۱۲ تا ۲۶ میلیون تومان حقوق دریافت کردهاند؛ در حالیکه تنها ۲۵ درصد از آنها به دریافتیهای بالای ۲۶ میلیون تومان دست یافتهاند. این آمار گویای آن است که سقف درآمدی برای متخصصان ساختمانی در مقایسه با صنایع دیگر هنوز محدود و بسته باقی مانده است.
تفاوت فاحش تهران و سایر شهرها در بازار ساختمانی
در مقایسه میان تهران، شهرهای بزرگ و شهرهای کوچک، اختلافات حقوقی مشاغل ساختمانی بهوضوح قابل مشاهده است. در تهران، میانگین حقوق مشاغل ساختمانی در سال ۱۴۰۴ حدود ۳۴ میلیون تومان بوده، در حالی که این عدد در شهرهای بزرگ ۲۴ میلیون و در شهرهای کوچک به حدود ۲۸ میلیون تومان رسیده است.
در نمودارهای منتشرشده، بیش از ۷۰ درصد از شاغلان ساختمانی در صدکهای درآمدی میانی و پایین قرار دارند.
چرا حقوق مشاغل ساختمانی نیازمند بازنگری جدی است؟
گزارش جابویژن به ما میگوید که مشاغل ساختمانی با وجود نقشی کلیدی در توسعه ساختمانی کشور، در ساختار پرداخت حقوق نادیده گرفته شدهاند. پایینبودن میانگین دریافتی، ضعف در پاداش عملکرد، تبعیض منطقهای، و نبود مزیتهای رقابتی مانند بیمههای تکمیلی یا آموزشهای ضمن خدمت، همگی زنگ خطری برای این صنعت حیاتی بهشمار میروند.
در سالی که انتظار میرود بخش ساختمان موتور محرک اقتصاد در پی رکود صنعت باشد، بیتوجهی به عدالت دستمزدی میتواند منجر به کاهش بهرهوری، ترک کار، و حتی مهاجرت مهندسان به کشورهای دیگر شود. شاید وقت آن رسیده که سیاستگذاران، نهتنها سیمان و تیرآهن، بلکه ستونهای انسانی این صنعت را نیز جدی بگیرند.