لزوم تنظیم‌گری پیشینی در مقررات بانکی/ نباید تخلف انجام شود و بعدا به دنبال متخلف باشیم

به گزارش اقتصادآنلاین، حجت اسماعیل‌زاده، معاون تنظیم‌گری بانک مرکزی، در سی و دومین همایش سالانه سیاست‌های پولی و ارزی گفت: «یکی از موضوعات مهم در تنظیم‌گری خوب، ظرفیت مؤسسات اعتباری برای رسیدن به استاندارد‌های جهانی است. اینکه آیا این مؤسسات در ایران توانایی و بلوغ تحقق آن استاندارد‌ها را دارند یا نه، خود یک مسئله اساسی در مسیر طراحی مقررات است که باید در سیاست‌گذاری به آن پرداخته شود.»

وی در ادامه افزود: «نکته بعدی در تنظیم‌گری خوب، بحث ضمانت اجرا است. ما بار‌ها دیده‌ایم که مقرراتی وضع می‌شود، اما در عمل تخلفاتی اتفاق می‌افتد. بر اساس مقررات بانک مرکزی، این تخلفات به هیئت انتظامی ارجاع می‌شود و مسیر رسیدگی آغاز می‌گردد. اما تجربه نشان داده که صرف تکیه بر رسیدگی‌های پسینی برای تنظیم‌گری مؤثر کافی نیست.»

اسماعیل‌زاده تأکید کرد: «در این مدت به این نتیجه رسیده‌ایم که باید به سمت ضمانت اجرای پیشینی برویم؛ به این معنا که مقررات به‌گونه‌ای طراحی شوند که اصلاً اجازه تخلف ندهند، نه اینکه تخلف انجام شود و ما بعداً دنبال مجازات متخلف برویم. چرا که پیگیری‌های بعدی ممکن است ماه‌ها یا حتی سال‌ها طول بکشد و در این فاصله اثر تخلف در سیستم باقی می‌ماند.»

وی خاطرنشان کرد: «در مقررات جدید بانک مرکزی تلاش کرده‌ایم این اثر پیشینی در طراحی گنجانده شود. از جمله در بحث پاسخگو کردن اشخاص تحت نظارت به‌گونه‌ای عمل کرده‌ایم که به‌طور مشخص مشخص شود چه کسی در هیئت‌مدیره یا کدام عضو در وقوع تخلف مسئول است. مثلاً در مقررات می‌نویسیم که 'هیئت‌مدیره تشخیص دهد'، اما اکنون می‌گوییم عضو ناظر مشخص شود و مسئولیت شفاف‌تری داشته باشد.»

معاون تنظیم‌گری بانک مرکزی با بیان اینکه «تعیین مسئولیت مشخص و قابل انتصاب، یکی از ابزار‌های کلیدی در نظارت مؤثر است»، افزود: «ما اکنون در حال تغییر دستورالعمل‌ها و قواعد به سمتی هستیم که علاوه بر مدیر مسئول، عضو ناظر نیز در هر تصمیم و اقدام مشخص باشد. هرچه افراد را پاسخگوتر کنیم، نظارت هم مؤثرتر خواهد شد.»

وی در پایان گفت: «اعتقاد داریم پاسخگو کردن افراد تحت نظارت نه‌تنها به اجرای دقیق‌تر مقررات کمک می‌کند بلکه بازدارندگی لازم را نیز ایجاد می‌کند. نظارت مؤثر زمانی شکل می‌گیرد که مقررات شفاف، ضمانت اجرا داشته باشند و مسئولیت‌پذیری فردی در ساختار تنظیم‌گری نهادینه شده باشد.»