طراحی مناطق آزاد نسل جدید با محوریت اقتصاد دیجیتال

به گزارش اقتصادآنلاین، رضا مسرور، دبیر شورای‌عالی مناطق آزاد تجاری - صنعتی و ویژه اقتصادی، امروز (یکم خردادماه) در نشست منطقه‌ای با تمرکز بر کشورهای همسایه و نقاط هدف برای تقویت و قاعده‌مندسازی دیپلماسی استانی به میزبانی استان فارس، با اشاره به تغییر نظم جهانی، این تحولات را فرصتی برای بازتعریف نقش ایران در اقتصاد منطقه‌ای دانست و افزود: در قرن اخیر دو نظم اقتصادی جدید شکل گرفته‌ است؛ نخست در سال 1944 با توافق برتون وودز و دیگری در سال 1984 همزمان با شکل‌گیری سازمان تجارت جهانی.

مسرور با بیان اینکه جهانی‌سازی در حال افول است، گفت: این دگرگونی‌ها فرصتی برای کشور ما ایجاد کرده تا با تکیه بر تجارت منطقه‌ای و تقویت روابط اقتصادی با کشورهای همسایه، جایگاه خود را در اقتصاد جهانی بازتعریف کند.

وی با اشاره به آمارهای جهانی، به افزایش 8 برابری صادرات چین از سال 2000 تاکنون و ثابت ماندن صادرات آمریکا اشاره کرد و گفت: کاهش سهم آمریکا از تولید ناخالص جهانی – از 28 درصد در دهه 50 میلادی به 10 درصد کنونی – علاوه بر چالش‌های اقتصادی، مشکلات امنیتی برای این کشور به‌وجود آورده است.

دبیر شورای‌عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در ادامه با بیان اینکه چین هم‌اکنون 40 درصد نقدینگی دنیا را در اختیار دارد، تصریح کرد: این کشور نقش محوری در اقتصاد جهانی دارد و ایران می‌تواند با بهره‌گیری از این موقعیت، از فرصت‌های سرمایه‌گذاری و انتقال فناوری استفاده کند.

مسرور به تشریح برنامه‌های جدید مناطق آزاد پرداخت و گفت: دو برنامه کلان در دستور کار قرار دارد؛ نخست، برنامه دوره پساتحریم که شامل به‌روزرسانی فرصت‌های سرمایه‌گذاری و جانمایی دقیق فعالیت‌های اقتصادی است؛ و دوم، برنامه مقابله با تحریم‌ها در صورت به نتیجه نرسیدن مذاکرات از طریق ایجاد مناطق آزاد مشترک با کشورهای عراق، ترکیه و پاکستان.

به گفته وی، دیگر صرفاً ایجاد مناطق آزاد نسل اول تا سوم مورد توجه نیست، بلکه تمرکز اصلی بر توسعه مناطق نسل ششم و هفتم با محوریت اقتصاد دیجیتال است. 

دبیر شورای‌عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی افزود: در این مسیر، همکاری‌هایی با دانشگاه صنعتی شریف آغاز شده و تدوین سند راهبردی نیز در حال انجام است.

مسرور، از برنامه‌ریزی برای راه‌اندازی سه منطقه آزاد نسل ششم در دو سال آینده خبر داد و گفت: مناطق آزاد نسل هفتم نیز با تمرکز بر اقتصاد دیجیتال به‌زودی وارد فاز عملیاتی خواهند شد.

وی همچنین با اشاره به تشکیل شورای دیپلماسی اقتصادی در دبیرخانه شورای‌عالی مناطق آزاد، بر نقش سفرای ایران در جذب سرمایه‌گذاری و انتقال فناوری تأکید کرد و گفت: اعضای این شورا عمدتاً از دیپلمات‌های باسابقه و سفرای پیشین هستند که ظرفیت مناسبی برای توسعه همکاری‌های اقتصادی با کشورهای مختلف فراهم می‌کنند.

دبیر شورای‌عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در ادامه از راه‌اندازی خط کشتیرانی مسقط به چابهار در همین ماه خبر داد و آن را گامی مهم در تقویت صادرات مجدد و توسعه منطقه آزاد چابهار دانست.

مسرور با اشاره به نقش مهم مناطق آزاد در توسعه اقتصادی استان‌ها، به ویژه استان فارس، تأکید کرد: این مناطق می‌توانند به افزایش مبادلات تجاری ایران با کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا و دیگر کشورها کمک شایانی کنند.

وی افزود: با توجه به اینکه بیشتر مناطق آزاد در مرزهای کشور قرار دارند، استفاده بهینه از ظرفیت‌های این مناطق و گسترش تجارت با کشورهای همسایه باید به یکی از اولویت‌های اصلی سیاستگذاری اقتصادی کشور تبدیل شود.

دبیر شورای‌عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی همچنین به برنامه‌های اجرایی در حال انجام اشاره کرد و گفت: اخیراً کارگو هوایی در یکی از مناطق آزاد راه‌اندازی شده و پروژه‌هایی مشابه در دیگر مناطق نیز در حال اجراست که آثار آن به‌زودی نمایان خواهد شد.

مسرور با اشاره به ظرفیت‌های اقتصادی شیراز، گفت: منطقه ویژه اقتصادی شیراز پتانسیل‌های زیادی دارد و یکی از آن‌ها شهرک سلامت است که قرار است در برنامه بازدید امروز از نزدیک بررسی شود.

وی تأکید کرد: پیگیری توسعه مناطق آزاد با محوریت نوآوری، فناوری و دیپلماسی اقتصادی، در دستور کار شورای‌عالی قرار دارد و تلاش می‌شود با مشارکت همه دستگاه‌ها، بستر لازم برای رشد این مناطق فراهم شود.

گفتنی است این اجلاس به مدت دو روز در راستای دیپلماسی اقتصادی استانی با محوریت وزارت امور خارجه در شیراز در حال برگزاری است. در حاشیه این اجلاس نیز پنل‌های علمی در خصوص ظرفیت‌ها و چالش‌های استان‌های شرکت‌کننده برگزار خواهد شد.