چرا اسرائیل علی شمخانی را ترور کرد؟ / بیوگرافی دبیر پیشین شورای عالی امنیت ملی

به گزارش اقتصادآنلاین، بامداد روز جمعه ۲۳ خرداد، در پی حمله‌ای که به یکی از مناطق امنیتی در تهران نسبت داده شده، دریابان علی شمخانی، دبیر پیشین شورای عالی امنیت ملی، به شدت مجروح و به بیمارستان منتقل شد و ساعاتی پیش درگذشت. 

بیوگرافی دریابان علی شمخانی

علی شمخانی متولد ششم مهرماه سال ۱۳۳۴ در شهر اهواز و از خانواده‌ای عرب‌زبان است. او فعالیت سیاسی خود را از دهه ۵۰ شمسی آغاز کرد و از همان ابتدا با مبارزات ضد رژیم پهلوی همراه شد. وی پس از دستگیری توسط ساواک، در زندان با چهره‌هایی مانند محسن رضایی و غلامعلی رشید آشنا شد و بعدها با آنان گروه مبارز «منصورون» را تأسیس کرد. با پیروزی انقلاب اسلامی، به صفوف اولیه تأسیس‌کنندگان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی پیوست و نخستین مسئولیت خود را به عنوان فرمانده سپاه خوزستان در سال ۱۳۵۸ بر عهده گرفت.

تحصیلات دریابان علی شمخانی

شمخانی فارغ‌التحصیل مهندسی کشاورزی از دانشگاه شهید چمران اهواز (جندی‌شاپور سابق) است و همچنین مدرک کارشناسی ارشد مدیریت دارد. او از جمله فرماندهان ارشد نظامی است که دانش نظامی را با تحلیل استراتژیک ترکیب کرده و نخستین دکترین استراتژی دریایی جمهوری اسلامی ایران را تدوین نموده است. شمخانی همچنین دکترین تطبیقی استراتژی نظامی آمریکا و شوروی را طراحی کرده و سابقه تدریس در آکادمی‌های نظامی کشور را در کارنامه دارد.

سوابق کاری دریابان علی شمخانی

علی شمخانی در طول چهار دهه گذشته، مجموعه‌ای از مسئولیت‌های کلیدی را در حوزه نظامی، دفاعی و امنیت ملی بر عهده داشته است. برخی از مهم‌ترین مسئولیت‌های او عبارت‌اند از:
•    فرمانده سپاه خوزستان در ابتدای انقلاب
•    فرمانده نیروی زمینی سپاه پاسداران
•    جانشین فرمانده کل سپاه در سال ۱۳۶۰
•    معاون اطلاعات و عملیات ستاد کل نیروهای مسلح (۱۳۶۷–۱۳۶۸)
•    فرمانده هم‌زمان نیروی دریایی ارتش و سپاه
•    وزیر دفاع در دولت سید محمد خاتمی (۱۳۷۶–۱۳۸۴)
•    نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۱۳۸۰
•    رئیس مرکز مطالعات راهبردی نیروهای مسلح
•    عضو شورای راهبردی روابط خارجی ایران
•    دبیر شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران از ۱۳۹۲ تا ۱۴۰۱
وی در سال ۱۳۷۸ با حکم رهبر انقلاب به درجه دریابانی (معادل سرلشکری در نیروی دریایی) نائل شد و سه مدال فتح نیز از سوی فرماندهی کل قوا دریافت کرده است.

اهمیت استراتژیک دریابان علی شمخانی

شمخانی نه‌تنها یک فرمانده نظامی با سابقه جنگی درخشان است، بلکه به‌عنوان یکی از چهره‌های اصلی طراحی سیاست‌های دفاعی و امنیتی ایران شناخته می‌شود. او از معماران اصلی تقویت توان دریایی جمهوری اسلامی ایران محسوب می‌شود؛ به‌ویژه در سال ۱۳۸۰، زمانی که با بازدید از موشک پیشرفته سان‌برن در روسیه، زمینه خرید و تجهیز نیروی دریایی با این سلاح را فراهم کرد.
در دوره تصدی دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی، شمخانی نقشی کلیدی در مذاکرات هسته‌ای، مدیریت تنش‌های منطقه‌ای و تدوین سیاست‌های کلان امنیتی کشور ایفا کرد. بسیاری از تحلیلگران، وی را حلقه اتصال میان نیروهای نظامی، رهبری و دولت می‌دانند.