سپیدز و آزمون بحران، روایت همایون زارعی از تاب‌آوری رستوران‌ها در روزهای جنگ و اختلال اینترنت
زارعی در ابتدای صحبت‌هایش یادآور می‌شود که رسالت اصلی سپیدز از آغاز، کشف نیازهای مشتریان در حوزه اصناف رستورانی و تبدیل آن به سیستم‌های نرم‌افزاری بوده است. او توضیح می‌دهد که نرم‌افزار سپیدز به‌گونه‌ای طراحی شده که دو مدل عملیاتی دارد. یکی نسخه ابری که بر بستر اینترنت و سرورهای بیرونی اجرا می‌شود و دیگری نسخه لوکال که بر روی سرور داخلی مجموعه قرار دارد.
در حالت دوم، به دلیل اینکه تمام داده‌ها و نرم‌افزار روی سرور داخل رستوران است، حتی با قطع اینترنت هم فعالیت نرم‌افزار مختل نمی‌شود و مدیر می‌تواند همچنان همه فرایندها را مدیریت کند. اما در نسخه ابری، سپیدز همچنان پیش‌بینی ویژه‌ای داشته است، هنگام قطع اینترنت، یک نرم‌افزار داخلی فعال می‌شود که امکان سفارش‌گیری، به‌عنوان حیاتی‌ترین فرآیند رستوران، همچنان برقرار بماند. به‌محض وصل شدن اینترنت نیز این سفارش‌ها به صورت خودکار به سرور مرکزی منتقل می‌شوند. به گفته زارعی این معماری باعث شده است که رستوران‌ها حتی در اوج بحران اینترنت، چرخه حیاتی خود را از دست ندهند.
زیرساخت‌ها کند می‌شوند
وی یکی از مهم‌ترین مشکلات رستوران‌ها در جنگ اخیر را کاهش سرعت اینترنت و کندی زیرساخت‌های ارتباطی می‌داند. به باور او، این اختلال‌ها نه تنها دسترسی به داده‌های ابری را دشوار کرد، بلکه فشار روانی شدیدی هم بر مدیران و کارکنان رستوران‌ها وارد آورد. با این حال، همان‌طور که تأکید می‌کند، صنف رستورانی به دلیل اینکه در تأمین نیازهای پایه‌ای انسان نقش دارد، نسبت به بسیاری از کسب‌وکارهای دیگر آسیب کمتری متحمل شد.
فناوری، تسهیل‌گر یا بخشی از بحران؟
یکی از سوالات مهم این است که آیا فناوری در چنین شرایطی تسهیل‌گر است یا خود می‌تواند بحران‌زا باشد؟ زارعی پاسخ می‌دهد که از دید او فناوری باید و می‌تواند نقش تسهیل‌گر ایفا کند. او مثال می‌زند: «نرم‌افزار تحت وب سپیدز حتی با وجود قطع اینترنت، قابلیت ادامه کار دارد و به رستوران اجازه می‌دهد چرخه سفارش و مدیریت را زنده نگه دارد.» به بیان دیگر، محصولی که با رویکرد بحران طراحی شود، به جای افزایش مشکلات، بخشی از راه‌حل خواهد بود.
ارتباط با مشتری، مهم‌ترین سرمایه
در شرایطی که اینترنت قطع است و فضای اجتماعی ملتهب، زارعی بر اهمیت تداوم ارتباط با مشتریان تأکید می‌کند. او می‌گوید پنل پیامکی سپیدز این امکان را فراهم کرده که مدیران رستوران بیش از ۲۰ نوع گزارش مدیریتی دریافت کنند و در عین حال ارتباط پیامکی با مشتریانشان قطع نشود. به باور وی، همین تداوم ارتباط است که می‌تواند اعتماد و وفاداری مشتریان را در بحران‌ها حفظ کند.
تعطیلی رستوران‌های فاقد ابزار دیجیتال
زارعی در ارزیابی تجربه ۲۵ ساله سپیدز در همکاری با رستوران‌ها به واقعیتی تلخ اشاره می‌کند: «رستوران‌هایی که فاقد ابزارهای نرم‌افزاری یا سیستم‌های پشتیبان بوده‌اند، در شرایط بحران به‌طور کامل تعطیل شده‌اند.» او به نقل از پیتر دراکر یادآوری می‌کند که «چیزی که قابل اندازه‌گیری نباشد، قابل مدیریت هم نیست» و بر همین اساس توضیح می‌دهد که سیستم‌های نرم‌افزاری با قابلیت گزارش‌گیری و تحلیل، ابزار قدرتمندی برای مدیریت و بقا هستند.
تغییر رفتار مشتریان زیر سایه جنگ
به گفته مدیرعامل سپیدز، بحران روانی ناشی از جنگ و نااطمینانی، الگوهای رفتاری مشتریان را به‌شدت تغییر داده است. او با ارجاع به منطق بقا توضیح می‌دهد که در چنین فضایی، مغز انسان به‌طور طبیعی گزینه‌هایی را انتخاب می‌کند که امنیت و حفظ منابع مالی را در اولویت قرار می‌دهند. در نتیجه، مراجعه به رستوران‌ها یا سفارش اینترنتی کاهش پیدا می‌کند و این روند تأثیر مستقیمی بر جریان نقدینگی رستوران‌ها دارد.
آسیب‌پذیری صنعت غذا و نوشیدنی
مدیرعامل سپیدز در تحلیل واقعیت‌های آشکارشده طی جنگ اخیر می‌گوید: «رستوران‌هایی که فاقد ابزار نرم‌افزاری بودند، در عمل ارتباطشان با مشتریان قطع شد و این نقطه ضعف بزرگی بود که به آسیب‌پذیری آنها دامن زد.» او تأکید می‌کند که ارتباط مداوم با مشتریان، از طریق نرم‌افزار یا هر ابزار دیگر، مهم‌ترین عامل بقا در این صنعت است.
نقطه شروع مدیریت بحران
وقتی از زارعی درباره نقطه آغاز طراحی نسخه‌ای عملیاتی برای مدیریت بحران پرسیده شد، پاسخ او این بود که رستوران‌ها باید به یک نرم‌افزار اتوماسیون تجهیز شوند. او معتقد است چنین ابزاری به مدیران اجازه می‌دهد فرآیندهای داخلی را حتی در سخت‌ترین شرایط تحت کنترل داشته باشند.
مهم‌ترین مانع تداوم فعالیت
زارعی در پایان به یک عامل کلیدی اشاره می‌کند که بیش از هر چیز دیگری مانع ادامه فعالیت رستوران‌ها شد و آن کاهش تقاضا بود. به بیان او، حتی اگر زیرساخت‌ها آماده و ابزارهای نرم‌افزاری در دسترس باشد، کاهش شدید مراجعه مشتریان و افت تقاضا به‌طور طبیعی فشار بزرگی بر رستوران‌ها وارد می‌کند و بقای آنها را به خطر می‌اندازد.
این روایت از زبان مدیرعامل سپیدز نشان می‌دهد که در دنیای چالشی امروز، فناوری‌های مدیریتی نه تنها لوکس یا انتخابی اضافه نیستند، بلکه به یک ضرورت برای بقا تبدیل شده‌اند. آنچه مدیرعامل سپیدز بر آن تأکید می‌کند، فراتر از یک نرم‌افزار است؛ یک نگرش به مدیریت بحران که اساس آن بر «اندازه‌گیری، تداوم ارتباط و تاب‌آوری» بنا شده است.
زارعی در ابتدای صحبت‌هایش یادآور می‌شود که رسالت اصلی سپیدز از آغاز، کشف نیازهای مشتریان در حوزه اصناف رستورانی و تبدیل آن به سیستم‌های نرم‌افزاری بوده است. او توضیح می‌دهد که نرم‌افزار سپیدز به‌گونه‌ای طراحی شده که دو مدل عملیاتی دارد. یکی نسخه ابری که بر بستر اینترنت و سرورهای بیرونی اجرا می‌شود و دیگری نسخه لوکال که بر روی سرور داخلی مجموعه قرار دارد.
در حالت دوم، به دلیل اینکه تمام داده‌ها و نرم‌افزار روی سرور داخل رستوران است، حتی با قطع اینترنت هم فعالیت نرم‌افزار مختل نمی‌شود و مدیر می‌تواند همچنان همه فرایندها را مدیریت کند. اما در نسخه ابری، سپیدز همچنان پیش‌بینی ویژه‌ای داشته است، هنگام قطع اینترنت، یک نرم‌افزار داخلی فعال می‌شود که امکان سفارش‌گیری، به‌عنوان حیاتی‌ترین فرآیند رستوران، همچنان برقرار بماند. به‌محض وصل شدن اینترنت نیز این سفارش‌ها به صورت خودکار به سرور مرکزی منتقل می‌شوند. به گفته زارعی این معماری باعث شده است که رستوران‌ها حتی در اوج بحران اینترنت، چرخه حیاتی خود را از دست ندهند.
زیرساخت‌ها کند می‌شوند
وی یکی از مهم‌ترین مشکلات رستوران‌ها در جنگ اخیر را کاهش سرعت اینترنت و کندی زیرساخت‌های ارتباطی می‌داند. به باور او، این اختلال‌ها نه تنها دسترسی به داده‌های ابری را دشوار کرد، بلکه فشار روانی شدیدی هم بر مدیران و کارکنان رستوران‌ها وارد آورد. با این حال، همان‌طور که تأکید می‌کند، صنف رستورانی به دلیل اینکه در تأمین نیازهای پایه‌ای انسان نقش دارد، نسبت به بسیاری از کسب‌وکارهای دیگر آسیب کمتری متحمل شد.
فناوری، تسهیل‌گر یا بخشی از بحران؟
یکی از سوالات مهم این است که آیا فناوری در چنین شرایطی تسهیل‌گر است یا خود می‌تواند بحران‌زا باشد؟ زارعی پاسخ می‌دهد که از دید او فناوری باید و می‌تواند نقش تسهیل‌گر ایفا کند. او مثال می‌زند: «نرم‌افزار تحت وب سپیدز حتی با وجود قطع اینترنت، قابلیت ادامه کار دارد و به رستوران اجازه می‌دهد چرخه سفارش و مدیریت را زنده نگه دارد.» به بیان دیگر، محصولی که با رویکرد بحران طراحی شود، به جای افزایش مشکلات، بخشی از راه‌حل خواهد بود.
ارتباط با مشتری، مهم‌ترین سرمایه
در شرایطی که اینترنت قطع است و فضای اجتماعی ملتهب، زارعی بر اهمیت تداوم ارتباط با مشتریان تأکید می‌کند. او می‌گوید پنل پیامکی سپیدز این امکان را فراهم کرده که مدیران رستوران بیش از ۲۰ نوع گزارش مدیریتی دریافت کنند و در عین حال ارتباط پیامکی با مشتریانشان قطع نشود. به باور وی، همین تداوم ارتباط است که می‌تواند اعتماد و وفاداری مشتریان را در بحران‌ها حفظ کند.
تعطیلی رستوران‌های فاقد ابزار دیجیتال
زارعی در ارزیابی تجربه ۲۵ ساله سپیدز در همکاری با رستوران‌ها به واقعیتی تلخ اشاره می‌کند: «رستوران‌هایی که فاقد ابزارهای نرم‌افزاری یا سیستم‌های پشتیبان بوده‌اند، در شرایط بحران به‌طور کامل تعطیل شده‌اند.» او به نقل از پیتر دراکر یادآوری می‌کند که «چیزی که قابل اندازه‌گیری نباشد، قابل مدیریت هم نیست» و بر همین اساس توضیح می‌دهد که سیستم‌های نرم‌افزاری با قابلیت گزارش‌گیری و تحلیل، ابزار قدرتمندی برای مدیریت و بقا هستند.
تغییر رفتار مشتریان زیر سایه جنگ
به گفته مدیرعامل سپیدز، بحران روانی ناشی از جنگ و نااطمینانی، الگوهای رفتاری مشتریان را به‌شدت تغییر داده است. او با ارجاع به منطق بقا توضیح می‌دهد که در چنین فضایی، مغز انسان به‌طور طبیعی گزینه‌هایی را انتخاب می‌کند که امنیت و حفظ منابع مالی را در اولویت قرار می‌دهند. در نتیجه، مراجعه به رستوران‌ها یا سفارش اینترنتی کاهش پیدا می‌کند و این روند تأثیر مستقیمی بر جریان نقدینگی رستوران‌ها دارد.
آسیب‌پذیری صنعت غذا و نوشیدنی
مدیرعامل سپیدز در تحلیل واقعیت‌های آشکارشده طی جنگ اخیر می‌گوید: «رستوران‌هایی که فاقد ابزار نرم‌افزاری بودند، در عمل ارتباطشان با مشتریان قطع شد و این نقطه ضعف بزرگی بود که به آسیب‌پذیری آنها دامن زد.» او تأکید می‌کند که ارتباط مداوم با مشتریان، از طریق نرم‌افزار یا هر ابزار دیگر، مهم‌ترین عامل بقا در این صنعت است.
نقطه شروع مدیریت بحران
وقتی از زارعی درباره نقطه آغاز طراحی نسخه‌ای عملیاتی برای مدیریت بحران پرسیده شد، پاسخ او این بود که رستوران‌ها باید به یک نرم‌افزار اتوماسیون تجهیز شوند. او معتقد است چنین ابزاری به مدیران اجازه می‌دهد فرآیندهای داخلی را حتی در سخت‌ترین شرایط تحت کنترل داشته باشند.
مهم‌ترین مانع تداوم فعالیت
زارعی در پایان به یک عامل کلیدی اشاره می‌کند که بیش از هر چیز دیگری مانع ادامه فعالیت رستوران‌ها شد و آن کاهش تقاضا بود. به بیان او، حتی اگر زیرساخت‌ها آماده و ابزارهای نرم‌افزاری در دسترس باشد، کاهش شدید مراجعه مشتریان و افت تقاضا به‌طور طبیعی فشار بزرگی بر رستوران‌ها وارد می‌کند و بقای آنها را به خطر می‌اندازد.
این روایت از زبان مدیرعامل سپیدز نشان می‌دهد که در دنیای چالشی امروز، فناوری‌های مدیریتی نه تنها لوکس یا انتخابی اضافه نیستند، بلکه به یک ضرورت برای بقا تبدیل شده‌اند. آنچه مدیرعامل سپیدز بر آن تأکید می‌کند، فراتر از یک نرم‌افزار است؛ یک نگرش به مدیریت بحران که اساس آن بر «اندازه‌گیری، تداوم ارتباط و تاب‌آوری» بنا شده است.
