اسرائیل و مصر در آستانه درگیری نظامی/ ۴۰ هزار نیروی مصری به مرز غزه اعزام شدند

مصر که دههها نقش اصلی در میانجیگری منازعه فلسطین و اسرائیل داشت، این روزها از مذاکرات آتشبس غزه کنار گذاشته شده است. منابع اطلاعاتی میگویند قاهره نگران است حمله گسترده اسرائیل به نوار غزه، موجی از آوارگان فلسطینی را به مرز سینا سرازیر کرده و امنیت ملی مصر را تهدید کند.
به گزارش اقتصاد آنلاین، گزارشها حاکی از آن است که ارتباطات میان دستگاههای امنیتی مصر و اسرائیل به بنبست رسیده و رفتوآمد هیأتهای مصری به تلآویو بینتیجه بازمیگردد. در حالی که آمریکا عملاً تنها بازیگر اصلی مذاکرات شده و قطر نقشی حاشیهای دارد، اسرائیل با وجود موافقت اولیه، آخرین طرح پیشنهادی آتشبس را رد کرده است. حماس، اما این طرح را پذیرفته و بر آمادگی برای توقف جنگ تأکید کرده است.
منابع اطلاعاتی مصری میگویند بنیامین نتانیاهو مصمم است غزه را بهطور کامل اشغال کند و این موضع حتی پیش از عملیات اخیر حماس نیز روشن بوده است. قاهره و دوحه بارها از واشنگتن خواستهاند با حمایت از آتشبس، ارسال کمکهای بشردوستانه و تبادل اسرا موافقت کند؛ اما ایالات متحده تاکنون پشت تمامی اقدامات اسرائیل ایستاده است.
تهدید مرزی و خطر فروپاشی معاهده صلح
قاهره بیم آن را دارد که ادامه جنگ و حمله زمینی اسرائیل، موجی از فلسطینیها را به سوی مرز رفح روانه کند. مصر در واکنش، حدود ۴۰ هزار نیروی نظامی در مرز غزه مستقر کرده و به اسرائیل هشدار داده هرگونه حمله به حصار مرزی یا تلاش برای انتقال اجباری فلسطینیها به سینا، با پاسخ مستقیم ارتش مصر روبهرو خواهد شد. چنین تحولی میتواند برای نخستین بار از زمان امضای توافق صلح ۱۹۷۹، دو کشور را در آستانه درگیری نظامی مستقیم قرار دهد.
کنترل اسرائیل بر «کریدور فیلادلفی» در امتداد مرز غزه و سینا نیز یکی از مهمترین نقاط اختلاف است. مصر این اقدام را نقض آشکار معاهده صلح میداند، در حالی که تلآویو آن را ضرورتی برای جلوگیری از قاچاق سلاح عنوان میکند. اشغال این منطقه به محاصره کامل غزه انجامیده و بحران انسانی را تا حد اعلام قحطی در باریکه تشدید کرده است.
معامله گاز و فشارهای اقتصادی
در بحبوحه تنشهای امنیتی، برخی گزارشهای رسانهای اسرائیل از احتمال تعلیق قرارداد ۳۵ میلیارد دلاری گاز با مصر خبر دادهاند. تحلیلگران بر این باورند که این تهدید بیش از آنکه جنبه اقتصادی داشته باشد، ابزاری برای فشار سیاسی بر قاهره است تا پذیرش موج آوارگان فلسطینی به سینا را بپذیرد.
مصر که خود با کمبود انرژی مواجه است، تعلیق این قرارداد را خطری جدی تلقی میکند. از نگاه ناظران، تلآویو در پی آن است تا با حربه انرژی، قاهره را وادار به همراهی در پروژهای کند که افکار عمومی مصر آن را «انتقال بحران غزه به سینا» میدانند. با وجود این، دولت عبدالفتاح السیسی تأکید کرده است که هرگز اجازه نخواهد داد سرزمین مصر به محل اسکان اجباری فلسطینیها تبدیل شود.
چشمانداز مبهم جنگ و دیپلماسی منطقهای
در حالی که مصر از تلاشها برای یافتن راهحل دیپلماتیک کنار گذاشته شده، اسرائیل به دنبال اشغال کامل غزه و حتی تعیین تاریخ نمادین هفتم اکتبر برای اعلام تسلط بر این منطقه است. منابع اطلاعاتی مصری هشدار دادهاند چنین سناریویی به جنگی خونین با نبردهای خیابانی و عملیاتهای انتحاری گسترده خواهد انجامید و میتواند ارتش اسرائیل را با هزینههای انسانی سنگین روبهرو سازد.
از سوی دیگر، ادامه بنبست در مذاکرات آتشبس، روابط مصر و اسرائیل را به پایینترین سطح در دهههای اخیر رسانده است. اگرچه معاهده صلح ۱۹۷۹ هنوز پابرجاست، اما بحران غزه آن را در معرض آزمونی جدی قرار داده است. برای قاهره، این جنگ نهتنها یک مسئله انسانی و سیاسی، بلکه تهدیدی مستقیم برای امنیت ملی و ثبات مرزهای سینا به شمار میرود.