نبرد خونین خودروسازان چینی برای بقا در بازار اشباع‌شده/ حاشیه سود قربانی رقابت شد
خودروسازی چین که با حمایت دولتی به قدرت جهانی بدل شد، اکنون گرفتار جنگ قیمتی بی‌سابقه‌ای است. درحالی‌که برند‌های چینی بازار اروپا را هدف گرفته‌اند، در داخل کشور کاهش سود، ظرفیت مازاد و رقابت شدید، بسیاری از شرکت‌ها را در آستانه بحران قرار داده است.
به گزارش اقتصاد آنلاین، نمایشگاه بزرگ خودروی مونیخ در سپتامبر ۲۰۲۵ صحنه عرض‌اندام خودروسازان جوان چینی بود. شرکت‌هایی، چون BYD، Xpeng، چانگان و دانگ‌فنگ خودروهای برقی پیشرفته با قیمت‌هایی پایین‌تر از مدل‌های غربی معرفی کردند. اروپا اکنون هدف اصلی صادرات این برندهاست. اما در تضاد با این موفقیت خارجی، در داخل چین جنگ قیمتی شدیدی جریان دارد؛ جنگی که ریشه در مازاد ظرفیت تولید و حمایت‌های گسترده دولتی دارد.
حمایت‌های دولتی و پیامد‌های آن
۱۵ سال پیش، دولت چین مسیر توسعه خودروهای برقی را با یارانه‌های کلان، وام ارزان و مشوق‌های تولید هموار کرد. نتیجه، ایجاد بازاری عظیم شد که پیش‌بینی می‌شود امسال ۶۰ درصد فروش خودرو را به خود اختصاص دهد. با این حال، وجود حدود ۱۳۰ خودروساز داخلی و ظرفیت تولیدی دو برابر نیاز بازار، رقابتی ویرانگر را رقم زده است. به گفته نومورا، متوسط قیمت خودرو طی دو سال گذشته ۱۹ درصد کاهش یافته و سود بسیاری از شرکت‌ها فرو ریخته است. حتی غول‌هایی، چون BYD و جیلی نیز با افت سود خالص مواجه شده‌اند.
قربانیان اصلی؛ خارجی‌ها و تأمین‌کنندگان
شرکت‌های خارجی که زمانی بازار چین را در دست داشتند، به شدت عقب نشسته‌اند. سهم برند‌های بومی از بازار از ۳۴ درصد در ۲۰۲۰ به ۶۹ درصد در اوایل ۲۰۲۵ رسیده است. در همین حال، تأمین‌کنندگان قطعات نیز با بحران نقدینگی روبه‌رو شده و برخی ناچار به تعطیلی شده‌اند. دولت چین بار‌ها تلاش کرده با مهار جنگ قیمتی و تشویق به ادغام شرکت‌ها ثبات ایجاد کند، اما مقاومت استان‌ها و رقابت سیاسی محلی مانع از ادغام‌های بزرگ شده است.
سرنوشت مبهم شرکت‌های کوچک و نقش صادرات
ده‌ها شرکت کوچک و زیان‌ده همچنان به لطف حمایت‌های محلی به فعالیت ادامه می‌دهند. این شرکت‌ها نه تنها برای استان‌ها منبع اشتغال و اعتبار سیاسی‌اند، بلکه مانع خروج از بازار می‌شوند. بااین‌حال، برند‌های قدرتمندتر همچون BYD، جیلی و چری از رقابت داخلی برای تقویت صادرات خود بهره می‌برند. صادرات خودروهای چینی طی ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۴ چهار برابر شده و چین را به بزرگ‌ترین صادرکننده جهان رسانده است. تنها در نیمه نخست ۲۰۲۵، صادرات به ۳.۵ میلیون دستگاه رسید که عمدتاً روانه اروپا شد، جایی که حتی تعرفه‌های سنگین اتحادیه اروپا نیز نتوانسته‌اند مانع رشد سهم بازار چین شوند.
آینده مبهم، اما فرصت‌ساز
ادامه جنگ قیمتی در چین ممکن است بسیاری از شرکت‌های ضعیف‌تر را حذف کند، اما برای غول‌های بومی فرصتی برای کارآمدتر شدن و تسلط بیشتر بر بازار جهانی فراهم می‌آورد. در مقابل، خودروسازان آمریکایی، ژاپنی و اروپایی که زمانی چین را منبع اصلی سود خود می‌دانستند، اکنون با افول جایگاه و تهدید از دست دادن بازار‌های داخلی‌شان مواجه‌اند. در این شرایط، برندگان واقعی، شرکت‌های چینی خواهند بود که توانسته‌اند از رقابت خونین داخلی برای تقویت جایگاه جهانی خود بهره ببرند.
منبع: بلومبرگ
