پشت پرده کاهش سرعت واردات کالا‌های اساسی

به گزارش اقتصادآنلاین، روزنامه اعتماد نوشت: مرور آمار گمرک نشان می‌دهد در حالی که ایران توان تامین بخشی از نیاز غذایی خود را دارد، ضعف در حمایت و برنامه‌ریزی، کشاورزی را تضعیف کرده و کشور را ناچار به افزایش وابستگی به واردات کالا‌های اساسی، چون گندم و برنج ساخته است.

آن‌گونه که در کارنامه پنج ماهه تجارت خارجی کشور در سال جاری اعلام شده، میزان واردات کشور در این مدت، با کاهش ۵.۴۲ درصدی در وزن و افت ۱۶.۳۱ درصدی در ارزش دلاری روبه‌رو شده و به ارقام ۱۵.۲ میلیون تن و ۲۳ میلیارد دلار رسیده و گزارش‌ها حاکی از آن است که عمده‌ترین کالا‌های وارداتی در این مدت شامل؛ ذرت دامی، روغن دانه آفتابگردان و برنج و دانه سویا بوده‌اند.

واردات اقلام اساسی نظیر؛ دارو و تجهیزات پزشکی، نهاده‌های دامی (ذرت، جو، کنجاله و سویا)، حبوبات و شکر با افت واردات روبه‌رو شده‌اند. به عنوان نمونه بر اساس داده‌های رسمی واردات حبوبات ۲۰ درصد کاهش یافته است. در مقابل در پنج ماهه مورد بررسی، واردات دو محصول برنج و گندم با افزایش همراه شد. به گونه‌ای که ممنوعیت فصلی واردات برنج برداشته و اجازه واردات داده شد و ۸۳۶ هزار تن برنج به ارزش ۹۰۴ میلیون دلار از گمرکات ترخیص شدند که از نظر وزنی ۷۰ درصد و از نظر ارزش ۶۴ درصد رشد داشت، همچنین در این مدت، ۹۴۹ هزار تن گندم از گمرکات ترخیص شد که با رشد وزنی ۱۷۰ درصدی همراه بود.

افت ۳۵ درصدی تولید گندم

ناصر مرادی، عضو کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی ایران در مورد افزایش واردات دو محصول برنج و گندم به «اعتماد» می‌گوید: خشکسالی و افت تولید داخلی از یک سو و نیاز به کنترل قیمت‌ها و تنظیم بازار از سوی دیگر، دولت را وادار می‌کند حجم بیشتری از این دو محصول اساسی را از خارج تامین کند. مرادی ادامه می‌دهد: امسال شرایط آب‌وهوایی و کاهش بارندگی‌ها باعث شد تولید گندم نسبت به سال گذشته حدود ۳۵ درصد کاهش داشته باشد و همین افت تولید طبیعی است که روی نیاز کشور تاثیر مستقیم بگذارد. زمانی که مراکز خرید تضمینی گندم محصول کمتری تحویل می‌گیرند، دولت چاره‌ای جز این ندارد که کسری ایجاد شده را از طریق واردات جبران کند.

به گفته او، این افزایش واردات در بخش گندم و برنج صرفا به دلیل جبران کسری نیست، بلکه دولت تلاش می‌کند ذخایر استراتژیک گندم را هم تقویت کند تا در ماه‌های آینده با مشکل کمبود روبه‌رو نشود. مرادی اضافه می‌کند: گندم یک کالای اساسی است و کوچک‌ترین خلل در تامین آن می‌تواند امنیت غذایی کشور را تهدید کند. به همین خاطر دولت نه‌تنها نیاز جاری را پوشش می‌دهد، بلکه ذخایر خود را هم پر می‌کند.

این عضو کمیسیون کشاورزی در ادامه به وضعیت برنج اشاره می‌کند و می‌گوید: برنج هم مثل گندم بخش مهمی از سبد مصرفی خانوار را تشکیل می‌دهد. در سال‌های گذشته معمولا دولت در فصل برداشت داخلی، واردات برنج را ممنوع می‌کند تا از کشاورزان حمایت شود. اما امسال این سیاست تغییر می‌کند. دلیلش هم افزایش قیمت‌ها در بازار داخلی است. دولت تصمیم می‌گیرد به جای ممنوعیت، واردات را آزاد کند تا با عرضه بیشتر، قیمت‌ها کنترل شود.