اعلام زمان دقیق فعالسازی مکانیسم ماشه / کدام تحریمهای سازمان ملل علیه ایران برمیگردد؟

تا کمتر از ۴۸ ساعت آینده تحریمهای سازمان ملل علیه ایران بازخواهد گشت.
به گزارش اقتصادآنلاین، تحریمهای سازمان ملل متحد علیه ایران از ساعت ۸ شب روز ۲۷ سپتامبر ۲۰۲۵ به وقت نیویورک (معادل ۰۴:۳۰ بامداد یکشنبه ۶ مهر ۱۴۰۴ به وقت تهران) فعال خواهد شد. این تصمیم در شرایطی اتخاذ شده است که شورای امنیت روز جمعه ۴ مهر (۲۶ سپتامبر) درباره پیشنویس قطعنامهای به ابتکار چین و روسیه برای تمدید موقت برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ رأیگیری خواهد کرد؛ پیشنویسی که هدف آن ایجاد فرصت بیشتر برای دیپلماسی و جلوگیری از فعال شدن «مکانیسم ماشه» است.
با این حال ناظران معتقدند احتمال تصویب این پیشنویس اندک است و در صورت مخالفت اکثریت، روند بازگشت تحریمها از روز شنبه ۵ مهر آغاز شده و یک روز بعد بهطور رسمی اجرایی میشود. سه کشور اروپایی عضو برجام (فرانسه، آلمان و انگلیس) با ارسال نامهای به شورای امنیت، ایران را به عدم پایبندی متهم کردهاند، در حالی که ایران این اقدام را غیرقانونی دانسته و همراه با چین و روسیه تأکید کرده است که خروج آمریکا از توافق و نقض تعهدات غربی، مشروعیت چنین ادعاهایی را از بین برده است.
جمهوری اسلامی ایران هشدار داده که در صورت بازگشت تحریمهای سازمان ملل، گزینههای مختلفی از جمله بازنگری در همکاریهای هستهای و حتی بررسی ادامه عضویت در معاهده NPT در دستور کار قرار خواهد داد.
تحریمهایی که دوباره اعمال میشوند
فعالسازی مکانیسم ماشه به معنای بازگشت تمامی قطعنامههای شورای امنیت است که بین سالهای ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۰ علیه ایران صادر شده بود. مهمترین موارد شامل:
قطعنامه ۱۶۹۶ (۲۰۰۶): الزام ایران به تعلیق فعالیتهای غنیسازی اورانیوم و همکاری کامل با آژانس.
قطعنامه ۱۷۳۷ (۲۰۰۶): ممنوعیت انتقال فناوری و تجهیزات حساس هستهای به ایران، مسدود شدن دارایی افراد و نهادهای مرتبط.
قطعنامه ۱۷۴۷ (۲۰۰۷): اعمال تحریم تسلیحاتی دوطرفه و محدودیتهای مالی و اقتصادی جدید.
قطعنامه ۱۸۰۳ (۲۰۰۸): ممنوعیت سفر و انسداد دارایی افراد مرتبط با برنامه هستهای و تشدید کنترل بر محمولهها.
قطعنامه ۱۸۳۵ (۲۰۰۸): تکرار و تأکید بر اجرای کامل قطعنامههای پیشین.
قطعنامه ۱۹۲۹ (۲۰۱۰): گستردهترین بسته تحریمی شامل ممنوعیت سرمایهگذاری در بخش انرژی، محدودیتهای بانکی و بیمهای، تحریم شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران و برخی خطوط هوایی، و ممنوعیت فروش تسلیحات سنگین.
پیامدهای بازگشت تحریمها
با اجرایی شدن این تحریمها، ایران بار دیگر با محدودیت در غنیسازی اورانیوم، ممنوعیت خرید و فروش تسلیحات متعارف و سنگین، انسداد داراییهای اشخاص و شرکتهای کلیدی، محدودیت در همکاری بانکی و سرمایهگذاری در صنعت نفت و گاز، و تشدید نظارت بر کشتیرانی و خطوط هوایی روبهرو خواهد شد.
در شرایطی که دیپلماسی هنوز بهعنوان تنها مسیر کاهش تنش مطرح است، فعالسازی مکانیسم ماشه میتواند روابط ایران با شورای امنیت و آژانس بینالمللی انرژی اتمی را وارد مرحلهای تازه و پرچالش کند.