مکانیسم ماشه چیست؟ / کدام تحریم‌ها دوباره فعال می‌شوند؟
با شکست تلاش روسیه و چین برای تعویق تحریم‌ها، مکانیسم ماشه عملاً فعال خواهد شد. این تحول به معنای بازگشت همه قطعنامه‌های گذشته و سخت‌تر شدن فضای سیاسی و اقتصادی ایران است. پیامدهای آن در روزها و هفته‌های آینده در بازار ارز، روابط بانکی و تعاملات تجاری آشکار خواهد شد.
به گزارش اقتصادآنلاین، امشب بحث فعالسازی «مکانیسم ماشه» یا «اسنپ‌بک» به محور اصلی رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی تبدیل شد. این سازوکار بخشی از قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت است که در صورت نقض برجام، امکان بازگرداندن تحریم‌های قبلی را فراهم می‌کند. نشست شورای امنیت برای تعویق این روند برگزار شد، اما پیش‌نویس روسیه و چین تصویب نشد؛ بنابراین مسیر برای بازگشت تحریم‌ها باز ماند.
کدام قطعنامه‌ها دوباره فعال می‌شوند؟
با اجرایی شدن مکانیسم ماشه، مجموعه‌ای از شش قطعنامه قبلی شورای امنیت علیه ایران دوباره لازم‌الاجرا خواهد شد:
قطعنامه ۱۶۹۶ (۲۰۰۶): الزام ایران به تعلیق غنی‌سازی.
قطعنامه ۱۷۳۷ (۲۰۰۶): ممنوعیت انتقال فناوری هسته‌ای و موشکی، انسداد دارایی‌ها.
قطعنامه ۱۷۴۷ (۲۰۰۷): گسترش تحریم‌ها، ممنوعیت صادرات سلاح از ایران.
قطعنامه ۱۸۰۳ (۲۰۰۸): تشدید محدودیت‌های بانکی و بازرسی محموله‌ها.
قطعنامه ۱۸۳۵ (۲۰۰۸): تأکید مجدد بر اجرای تعهدات و قطعنامه‌های پیشین.
قطعنامه ۱۹۲۹ (۲۰۱۰): تحریم‌های جامع تسلیحاتی، بانکی، کشتیرانی و مالی.
این مجموعه در کنار هم، سخت‌ترین چارچوب تحریمی علیه ایران طی یک دهه گذشته را بازمی‌گرداند.
مکانیسم ماشه به زبان ساده
مکانیسم ماشه یا مکانیزم اسنپ‌بک بخشی از قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل است. این سازوکار به اعضای برجام اجازه می‌دهد در صورت نقض تعهدات از سوی ایران، همه تحریم‌های قبلی شورای امنیت علیه ایران را به‌طور خودکار بازگردانند.
آنچه امشب رخ داد
روسیه و چین تلاش کردند با یک قطعنامه جدید، اجرای ماشه را شش ماه به تعویق بیندازند. این قطعنامه در شورای امنیت رأی نیاورد. بنابراین روند فعالسازی اسنپ‌بک از ساعت ۲۰ امروز کلید خورد و ایران در مسیر بازگشت به وضعیت پیش از برجام قرار گرفت.
پیامدهای احتمالی برای اقتصاد ایران / قیمت دلار پس از فعالسازی مکانیسم ماشه
طبق برآوردها، سه سناریو در برابر اقتصاد ایران قرار دارد:
- خوش‌بینانه: دلار ۱۱۵ هزار تومان، تورم ۶۰٪، رشد اقتصادی +۱.۵٪.
- محتمل: دلار ۱۳۵ هزار تومان، تورم ۷۵٪، رشد اقتصادی منفی ۱٪.
- بدبینانه: دلار ۱۶۵ هزار تومان، تورم بالای ۹۰٪، رشد اقتصادی منفی ۳٪.
بازار ارز و بورس، تجارت خارجی، فروش نفت و سرمایه‌گذاری خارجی همگی در معرض فشار مستقیم قرار می‌گیرند.
در ادامه به پاسخ سوالات متداول درباره فعالسازی مکانیسم ماشه خواهیم پرداخت.
مکانیزم ماشه چیست؟
ابزاری در برجام که امکان بازگرداندن تحریم‌های شورای امنیت را فراهم می‌کند.
مکانیسم ماشه فعال شد یعنی چه؟
یعنی همه قطعنامه‌های قبلی شورای امنیت دوباره اجرایی می‌شوند.
اعضای شورای امنیت سازمان ملل چند کشور هستند؟
۱۵ عضو (۵ دائم + ۱۰ غیر دائم).
نتیجه رای‌گیری شورای امنیت چه بود؟
قطعنامه پیشنهادی روسیه و چین برای تعویق ماشه تصویب نشد.
