شوک حماس به ایران در دقیقه ۹۰ / بازی در زمین آمریکا؟
با شکل‌گیری نشانه‌هایی از کاهش تنش میان حماس و رژیم صهیونیستی و طرح پیام‌های صلح با میانجیگری آمریکا، نگاه‌ها بار دیگر به آینده امنیت و ثبات در خاورمیانه دوخته شده است.
به گزارش اقتصاد آنلاینبه نقل از همشهری، از آنجا که پروژه‌های حمل‌ونقلی و کریدور‌های بین‌المللی تنها در سایه ثبات و امنیت منطقه‌ای جان می‌گیرند، هرگونه تغییر در موازنه‌های سیاسی ـ امنیتی می‌تواند بر مسیر‌های تجاری ایران اثرگذار باشد. در چنین شرایطی، صلح نسبی میان حماس و اسرائیل نه‌تنها یک تحول سیاسی، بلکه فرصتی بالقوه برای ایران است تا موقعیت راهبردی خود در نقشه ترانزیتی جهان را بازتعریف و برجسته کند.
جنبش مقاومت اسلامی فلسطین «حماس» برای آزادی اسرا در چارچوب توافقی برای پایان جنگ و عقب‌نشینی اشغالگران از غزه اعلام آمادگی کرد.
میانجیگری آمریکا در موضوع حماس و اسرائیل، نشان‌دهنده تلاش واشنگتن برای تثبیت نظم جدیدی در خاورمیانه است. این نظم، می‌تواند به پروژه‌های زیرساختی مانند کریدور هند ـ خاورمیانه ـ اروپا (که رقیب کریدور ایران است) جان تازه بدهد؛ بنابراین ایران باید با دقت بسنجد که این روند چه اثری بر جایگاه راه‌ها و پروژه‌های حمل‌ونقلی خودش خواهد داشت.
اگر ایران بتواند کاهش تنش‌ها را به معنای افزایش همکاری‌های منطقه‌ای تفسیر و بهره‌برداری کند، می‌تواند موضوع صلح را بهانه‌ای برای تقویت طرح‌های خود در حوزه حمل‌ونقل و اتصال‌پذیری معرفی کند. مثلا بگوید: «اگر صلح و آرامش ارزشمند است، بهترین بستر برای تحکیم آن، تقویت مسیر‌های تجاری از دل ایران است.»
صلح نسبی میان اسرائیل و حماس، احتمالاً کشور‌های عربی را برای همکاری بیشتر با اسرائیل و پروژه‌های اتصال‌پذیری (ریلی، دریایی و هوایی) ترغیب می‌کند. این امر می‌تواند هم رقیب ایران باشد (چون بخشی از ترانزیت از مسیر ایران دور می‌شود) و هم فرصت (چون ایران می‌تواند از طریق سیاست چندجانبه‌گرایی، بخشی از این زنجیره حمل‌ونقل شود).
صلح موقتی در موضوع حماس و اسرائیل می‌تواند در افکار عمومی جهان به‌عنوان نشانه‌ای از امکان ثبات در خاورمیانه معرفی شود. ایران اگر در روایت‌سازی رسانه‌ای فعال باشد، می‌تواند این پیام را برجسته کند که «صلح پایدار بدون مشارکت ایران در شبکه‌های حمل‌ونقلی و تجاری منطقه‌ای ناقص خواهد بود». این نوع روایت، جایگاه ایران را نه صرفاً بازیگر سیاسی، بلکه زیرساخت‌محور و توسعه‌گرا معرفی می‌کند.
جمع‌بندی
ماجرای صلح حماس و اسرائیل را به نوعی باید به حوزه «راه ایران» ربط داد، اما نه به شکل مستقیم. این موضوع بیشتر به نظم امنیتی ـ اقتصادی منطقه و جایگاه کریدور‌های رقیب ایران وصل می‌شود. ایران باید تصمیم بگیرد که آیا این روند را تهدیدی برای مسیر‌های خودش ببیند یا فرصتی برای تبلیغ شاهراه‌های ترانزیتی‌اش