خروج روسیه از توافقنامهٔ اتمی با آمریکا

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایرنا، مجلس دومای روسیه امروز (چهارشنبه) طرحی را تصویب کرد که بر اساس آن، این کشور از یک توافق تاریخی با ایالات متحده خارج شود. این توافق با هدف کاهش ذخایر عظیم پلوتونیوم درجه تسلیحاتی باقی‌مانده از هزاران کلاهک هسته‌ای دوران جنگ سرد امضا شده بود.

«توافقنامه مدیریت و واگذاری پلوتونیوم» (PMDA) که در سال ۲۰۰۰ به امضا رسید، ایالات متحده و روسیه را متعهد می‌کرد که هر کدام حداقل ۳۴ تن پلوتونیوم درجه تسلیحاتی خود را از بین ببرند. این توافق در سال ۲۰۱۱ اجرایی شد.

رویترز به نقل از مقام‌های آمریکایی گزارش داد که این میزان پلوتونیوم برای ساخت حدود ۱۷ هزار کلاهک هسته‌ای کافی است.

یک اطلاعیه دربارهٔ قانونی که خروج مسکو از این توافق را تصویب کرده است، عنوان می‌دارد «ایالات متحده مجموعه‌ای از اقدامات ضدروسی جدید را اتخاذ کرده که به‌طور بنیادی تعادل استراتژیک موجود در زمان توافق را تغییر داده و تهدید‌های قابل توجهی را برای ثبات استراتژیک ایجاد کرده است.»

مسکو و واشنگتن، پس از انهدام هزاران کلاهک هسته‌ای پس از جنگ سرد، با ذخایر عظیم پلوتونیوم درجه تسلیحاتی مواجه شدند که نگهداری آن پرهزینه بود و خطر بالقوهٔ گسترش هسته‌ای را هم داشت. هدف پیمان PMDA این بود که پلوتونیوم درجه تسلیحاتی را با تبدیل آن به شکل‌های ایمن‌تر (مانند سوخت اکسید مخلوط (MOX) یا با تابش دادن آن در راکتور‌های نوترون سریع برای تولید برق) از بین ببرند.

در سال ۲۰۱۶، روسیه اجرای این توافق را به حالت تعلیق درآورد و دلایل آن را تحریم‌های آمریکا، گسترش ناتو و تغییرات در نحوهٔ واگذاری پلوتونیوم توسط ایالات متحده عنوان کرد. مسکو در آن زمان اعلام کرد که آمریکا به توافق پایبند نبوده و بدون تأیید روسیه، پلوتونیوم را تنها رقیق و واگذار کرده است.

روسیه و ایالات متحده بزرگ‌ترین قدرت‌های هسته‌ای جهان هستند و درمجموع کنترل حدود هشت هزار کلاهک هسته‌ای را در اختیار دارند. طبق داده‌های اتحادیه دانشمندان آمریکایی، این رقم بسیار کمتر از اوج ۷۳ هزار کلاهک سال ۱۹۸۶ است.