خوش به حال تمام کارگران شد/ دولت خیال کارگران را راحت کرد
خبر خوشی در راه است؛ طرحی که قرار است فاصله میان «کارخانه» و «خانه» را از میان بردارد و رویای خانه‌دار شدن کارگران را به واقعیت نزدیک‌تر کند.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از ایسنا، در دل شهرک‌های صنعتی، طرحی در حال تولد است که می‌خواهد «خانه» را به قلب کارخانه‌ها بازگرداند؛ ایده‌ای که شاید بتواند معادله کار، زندگی و امید را در ایران دوباره معنا کند.
احیای رویای قدیمی در قالبی نو
وزارت تعاون با اجرای طرح «صنعت‌شهر» قصد دارد الگوی تازه‌ای از ساخت مسکن کارگری را ارائه دهد؛ الگویی که یادآور تجربه موفق دهه ۶۰ است و به گفته کارشناسان می‌تواند با ایجاد اشتغال، کاهش هزینه‌های زندگی و افزایش ماندگاری نیروی کار، به تعادل بازار کار کشور کمک کند.
طرح صنعت‌شهر با هدف تأمین مسکن کارگران و شاغلان واحدهای تولیدی، صنایع و نواحی صنعتی طراحی شده و در سال‌های اخیر در قالب طرح «نهضت ملی مسکن» در برخی استان‌ها اجرا شده است. این طرح در عمل باعث خانه‌دار شدن شماری از کارگران و کارکنان واحدهای تولیدی در شهرک‌های صنعتی و مناطق ویژه اقتصادی شده است.
از حمایت کارفرمایان تا تعاونی‌های مسکن
در دهه‌های گذشته، کارفرمایان برای کمک به خانه‌دار شدن کارگران، مبالغی را در قالب وام یا کمک‌هزینه پرداخت می‌کردند که بعدها از حقوق کارگران کسر می‌شد. حتی برخی کارفرمایان از اعتبار خود برای ضمانت وام‌های بانکی استفاده می‌کردند تا کارکنان سریع‌تر صاحب‌خانه شوند.
امروزه نیز به موازات طرح «مسکن ملی»، برنامه ساخت مسکن کارگری در شهرک‌های صنعتی دنبال می‌شود. بر اساس آمار وزارت کار، بیش از ۱۰ هزار تعاونی مسکن در کشور فعال هستند که می‌توانند نقش کلیدی در ساخت مسکن ارزان‌قیمت ایفا کنند. این ظرفیت عظیم، راهی مطمئن برای خانه‌دار شدن اقشار کم‌درآمد به شمار می‌رود.
صنعت‌شهر؛ الگویی برای پیوند خانه و کارخانه
محمد چکشیان، معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، از اجرای طرح صنعت‌شهر به‌عنوان «الگویی نو» برای حل معضل مسکن کارگران یاد کرده است.
به گفته او، وزارت تعاون با همکاری وزارت راه و شهرسازی، برنامه ساخت ۵۱۷ هزار واحد مسکن کارگری را در سراسر کشور آغاز کرده است.
چکشیان تأکید می‌کند که مسکن بزرگ‌ترین دغدغه معیشتی کارگران است و اگر این طرح به شکل پایدار اجرا شود، می‌تواند بخشی از مشکلات اقتصادی و رفاهی آن‌ها را برطرف کند. کارشناسان نیز معتقدند سکونت کارگران در نزدیکی محل کار، ضمن کاهش هزینه‌های رفت‌وآمد، بهره‌وری و انگیزه تولید را افزایش می‌دهد.
بازگشت به مدل شهرک‌های کارگری دهه ۶۰
ولی‌الله صالحی، کارشناس حوزه کار، یادآور می‌شود که در گذشته شهرک‌هایی در مجاورت کارخانه‌های بزرگ ساخته می‌شد تا کارگران بدون دغدغه تردد، در کنار محل کار زندگی کنند. او می‌گوید: امروز نیز دولت با حمایت کارفرمایان درصدد احیای همان مدل موفق است.
صالحی تأکید دارد که مشارکت کارفرمایان در تأمین زمین و سرمایه‌گذاری برای ساخت مسکن کارگری، می‌تواند با آورده اندک کارگران، آن‌ها را صاحب‌خانه کند. از سوی دیگر، ساخت مسکن در جوار صنایع، به کاهش هزینه‌های معیشت، افزایش ماندگاری نیروی کار و رونق تولید منجر می‌شود.
گامی به سوی آینده‌ای متعادل‌تر
به گفته کارشناسان، اجرای طرح صنعت‌شهر نه تنها می‌تواند به خانه‌دار شدن جامعه کارگری کمک کند، بلکه موجب جذب نیروی جوان به شهرک‌های صنعتی و کاهش مهاجرت نیروی کار به شهرهای بزرگ نیز خواهد شد.
در حال حاضر، کارگروه مشترک وزارت راه و شهرسازی و وزارت صمت مأمور بررسی و اجرای این طرح در سراسر کشور است. اگر این سیاست با تأمین زیرساخت‌های حیاتی مانند آب، برق، گاز و خدمات رفاهی همراه شود، می‌تواند به نقطه عطفی در سیاست‌گذاری‌های مسکن ایران تبدیل شود.
احیای سنت ساخت مسکن کارگری، همانند دهه ۶۰، می‌تواند امید تازه‌ای در دل کارگران بدمد. طرح صنعت‌شهر، اگر با مشارکت واقعی تعاونی‌ها و کارفرمایان پیش برود، شاید کلید گمشده‌ای باشد برای بازگرداندن تعادل میان «کار، زندگی و رفاه».
