امارات و چین محموله‌های ایران را مصادره کردند / اعتبار ایران خدشه‌دار شد

به گزارش اقتصادآنلاین، صادرات غیرنفتی، که می‌توانست ستون اصلی مقاومت اقتصادی ایران باشد، به‌دلیل مشکلات ساختاری، فرسودگی تجهیزات آزمایشگاهی و ضعف نظارت کیفی، با بحرانی جدی در بازارهای جهانی روبه‌رو شده است. تکرار بحران‌های کیفی در محصولات کلیدی، از جمله زعفران و آب معدنی، اعتبار تجاری کشور را در آستانه خدشه‌دار شدن قرار داده است.

بازار جهانی و از دست رفتن اعتماد خریداران

ناکارآمدی دستگاه‌های آزمایشگاهی در داخل کشور، که توان تشخیص دقیق ناخالصی‌ها و ترکیبات مواد را ندارند، به مانعی جدی بر سر راه کیفیت محصولات صادراتی تبدیل شده است. پیامد مستقیم این خطاها، توقف محموله‌ها در گمرکات کشور‌های مقصد و از بین رفتن تدریجی اعتماد خریداران جهانی به برند ایرانی است.

توقف محموله‌ها در چین و امارات

چین و زعفران

 در یک ماه گذشته، محموله‌های زعفران ایرانی در گمرک چین به دلیل مغایرت با استانداردهای کیفی این کشور متوقف شده‌اند. این اتفاق، زنگ خطری جدی برای ضعف نظارت داخلی و کنترل کیفیت محصولات صادراتی به یکی از بزرگ‌ترین بازارهای هدف ایران است.

امارات و آب آلوده

 رسانه‌های بین‌المللی از جمله «thenationalnews» گزارش دادند که در پی فوت دو نفر در عمان بر اثر مصرف آب آلوده از یک محموله ایرانی، امارات متحده عربی نیز واردات آب از ایران را ممنوع کرد. وزارت تغییرات اقلیمی و محیط زیست امارات، پس از تأیید آلودگی محصولی با برند “Uranus Star” با مواد مضر، از مردم خواست فوراً هر مقدار از این برند آب را دور ریخته و مصرف نکنند.

این رخدادها یادآور بحران سال گذشته در صادرات پسته به اتحادیه اروپا است که به دلیل آلودگی به سم آفلاتوکسین مرجوع شد. اکنون، دو محصولی که نماد کیفیت و برند ملی ایران بودند، در بازارهای هدف با برچسب بی‌اعتمادی مواجه هستند.

کاهش کیفیت، خدشه به اعتبار صادرکنندگان

مهراد عباد، عضو هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران، تأکید کرد که کاهش کیفیت محصولات صادراتی، به‌ویژه در مواد غذایی، اعتبار صادرکنندگان ایرانی را به شدت خدشه‌دار کرده است.

فرسودگی تجهیزات و خطای آنالیز

به گفته عباد، تحریم‌های بین‌المللی، فرسودگی و قدیمی شدن تجهیزات آزمایشگاهی و سیستم‌های آنالیز در کشور، به‌ویژه در گمرک، را در پی داشته است. گمرک ایران مجهز به سیستم‌های مدرن آنالیز محصولات نیست و بخش عمده آزمایش‌ها از طریق برون‌سپاری انجام می‌شود. این فرسودگی باعث شده است که بسیاری از دستگاه‌ها در تشخیص و آنالیز مواد دچار خطا باشند. این مشکل تنها محدود به صنایع غذایی نیست و در بخش‌های حساس مانند صنایع نفت و گاز نیز وجود دارد، به طوری که حتی کیفیت بنزین تولیدی کشور نیز با استانداردهای بین‌المللی مطابقت ندارد.

پیامدهای مدیریتی و اقتصادی

این عضو اتاق بازرگانی تهران، علاوه بر مشکلات کیفی، به چالش‌های مدیریتی و اقتصادی دیگری که صادرکنندگان با آن مواجه‌اند اشاره کرد:

1. ضعف نظارت گمرکی: نظارت ناکافی می‌تواند زمینه را برای تخلفات و صادرات کالاهای نامناسب یا حتی مسموم فراهم کند.
2. مشکلات انرژی: کاهش ظرفیت تولید به دلیل مشکلات انرژی (برق و گاز) در یکی دو سال اخیر، صادرات را تحت تأثیر قرار داده است.
3. پیچیدگی‌های ارزی: مشکلات و محدودیت‌های بازگشت ارز، تعلیق یا لغو کارت بازرگانی صادرکنندگان را در پی داشته و بسیاری را از ادامه فعالیت منصرف کرده است.
4. مشکلات واردات: در حوزه واردات مواد اولیه نیز، صف‌های طولانی تخصیص ارز، واردکنندگان ایرانی را در برابر طرف‌های خارجی بدقول می‌کند که نتیجه آن افزایش قیمت‌ها و جریمه‌ها توسط فروشندگان خارجی است.

عباد در پایان هشدار داد که در نهایت، تمامی این هزینه‌ها، جریمه‌ها و مشکلات ساختاری، از جیب مصرف‌کننده‌ی ایرانی پرداخت می‌شود و به افزایش فشار اقتصادی بر مردم منجر خواهد شد.