استیضاح وزیران کلید خورد/ چه کسانی از قطار دولت پیاده میشوند؟

در شرایطی که دولت تمایلی به ترمیم کابینه نشان نمیدهد و مجلس نیز فعلاً بحث تغییر وزرا را مسکوت گذاشته است، نارضایتیها از عملکرد برخی اعضای کابینه رو به افزایش است و کارشناسان «ترمیم کابینه از سوی دولت» را بهترین گزینه میدانند.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از فرهیختگان، یک سال و دوماه از شروع به کار دولت گذشته و موضوعی که پاستور همچنان با آن مواجه است، پرونده ترمیم کابینه است. با وجود نارضایتیهایی که از اقدامات برخی وزرا وجود دارد؛ اما به نظر نمیرسد دولت انگیزهای برای ترمیم کابینه و قویتر شدن دولت داشته باشد. بهارستانیها در سایه این بیرغبتی دولت، نامه استیضاح چند وزیر را به هیئترئیسه ارسال کردند. آنطور که علیرضا سلیمی، عضو هیئترئیسه مجلس میگوید نامه استیضاح ۴ وزیر (نیرو، راه و شهرسازی، کار و صمت) به هیئترئیسه ارجاع شده و فرایند استیضاح وزرا در حال بررسی است و فعلاً به کمیسیونها ارجاع نشده است. در گفتوگویی که با برخی از امضاکنندگان نامه استیضاح دو وزیر کار و راه داشتیم، به این موضوع اشاره کردند که فعلاً خبری از ارسال درخواست به کمیسیونها نیست.
دو نفر از اعضای هیئترئیسه مجلس هم به این موضوع اشاره کردند که «استیضاح وزرا فعلاً در هیئترئیسه باقیمانده است.» مجموع این موارد نشان میدهد که ترمیم کابینه چه از جانب دولت چه از سمت بهارستانیها مسکوت باقیمانده و بلاتکلیف است. آنطور که شواهد نشان میدهد، نه دولت انگیزهای برای اعمال تغییرات در کابینه دارد، نه مجلس جدیت لازم برای فراخواندن وزرا به بهارستان را دارد و فعلاً با امروزوفردا کردن، ارجاع استیضاح وزرا به کمیسیونها را مسکوت گذاشته است. اما نکته عجیبتر آن است که در سایه کمتوجهی دولت، وزرایی هم که استیضاح آنها در دستور کار مجلس قرار دارد، تلاشی برای پاسخ و توجیه نمایندگان نسبت به عملکرد خود ندارند و به سیاسی خواندن این استیضاحها از جانب نمایندگان مجلس، اکتفا کردهاند.
جلسهای که میدری نیامد
احمد میدری، وزیر کار از وزرایی است که نامه استیضاح او به هیئترئیسه ارجاع شده است. روز گذشته یکی از رسانهها به نقل از عباس گودرزی، یکی از امضاکنندگان نامه، نوشت که طراحان استیضاح پیش از ارسال نامه استیضاح از میدری برای حضور و گفتوگو با نمایندگان دعوت کردند؛ اما در جلسه حاضر نشده و نمایندگان هم در غیاب توضیحات وزیر، نامه را به هیئترئیسه ارجاع دادند. اما این خبر بهتازگی در رسانهها منتشر شده است. عباس گودرزی در گفتوگو با «فرهیختگان» تأیید کرد: «این جلسه پیش از ارجاع نامه به هیئترئیسه برگزار شده بود و مربوط به حالا نبوده است.» باوجودآنکه ابهاماتی از جانب نمایندگان در مورد عملکرد وزیر وجود داشته و میدری میتوانست با حضور در جلسه و گفتوگو به برخی ابهامات پاسخ دهد، در جلسه حاضر نشده تا نمایندگان هم در غیاب پاسخی درست، نامه را به هیئترئیسه ارجاع دهند.
استیضاح سیاسی وزیر راه؟
فرزانه صادق مالواجرد یکی دیگر از وزرایی است که استیضاح او از جانب نمایندگان مجلس در دستور کار قرار گرفته است. مالواجرد بهجای آنکه پاسخی روشن و قانعکننده به نمایندگان مجلس در خصوص درخواست استیضاح بدهد، آن را سیاسی خوانده و گفته: «آنهایی که این استیضاح را دنبال میکنند بهتر میتوانند پاسخ دهند که استیضاح سیاسی بوده یا نبوده است.» روحالله ایزدخواه، یکی از امضاکنندگان نامه استیضاح وزیر راه در مورد اظهارات وزیر گفت: «ایشان یک سال و خردهای است که وزیر است و باید از عملکردشان دفاع کنند.» ایزدخواه در مورد اینکه تاکنون جلسهای با حضور وزیر راه برگزار شده یا خیر نیز گفت: «در جلسات استیضاح نه؛ اما در جلساتی که وزرا به کمیسیون میآیند و توضیحاتشان را میدهند حاضر شدند، ولی جلسه ویژه استیضاح با ایشان نداشتیم.» ایزدخواه در مورد اینکه برآوردش از پاسخهای وزیر چه بوده گفت: «هرزمان استیضاح در دستور کار قرار گرفت میتوان در آن مورد قضاوت کرد.»
هیئترئیسه هنوز تصمیمی نگرفته است
بااینحال هنوز روشن نیست که هیئترئیسه استیضاح وزرا را چه زمانی به کمیسیون ارجاع خواهد داد. احمد نادری، عضو هیئترئیسه مجلس در مورد فرایند استیضاح وزرا گفت: «استیضاح ۴ وزیر به هیئترئیسه ارسال شده و باید تصمیم بگیریم که میخواهیم در هیئترئیسه چه اقداماتی انجام دهیم. در حال حاضر در هیئترئیسه تصمیمی گرفته نشده است.» علیرضا سلیمی، دیگر عضو هیئترئیسه مجلس هم در مورد فرایند استیضاح وزرا گفت: «چهار نامه استیضاح وزیر ارسال شده است. مواردی که همچنان اصرار داشته باشند به کمیسیون ارجاع خواهیم داد، کمیسیون فرایند آن را طی خواهد کرد و اگر نمایندگان در کمیسیون به نتیجه نرسند حتماً به صحن ارجاع داده خواهد شد.»
سلیمی در مورد اینکه نتیجه این بررسیها چه زمانی تعیین تکلیف خواهد شد، گفت: «بهزودی تعیین تکلیف خواهد شد. نامهها ارسال شده؛ اما فرایند باید طی شود و پس از آن، نشست وزیر با استیضاحکنندگان برای پاسخ به سؤالات آنها برگزار خواهد شد. پس از آن استیضاح اعلام وصول خواهد شد؛ اما فرایند استیضاح ۴ وزیر یک گام به جلو رفته است.»
ترمیم کابینه توسط دولت؛ بهترین گزینه
فارغ از آنکه انگیزه اصلی برخی نمایندگان از استیضاح وزرا سیاسی است یا خیر، باید به این موضوع توجه کرد که نسبت به عملکرد برخی از این وزرا از جانب مردم نارضایتیهای جدی وجود دارد و علاوه بر عملکرد ضعیف، حاشیهسازیهایی نیز برای دولت به همراه داشتهاند. برای مثال وزیر نیرو که وظیفه مدیریت انرژی را برعهده دارد، علاوه بر آنکه عملکرد قابل دفاعی در موضوع مدیریت آب و برق نداشته، اظهارنظرهایی هم که در مورد قطعی آب و برق مطرح کرده بیش از آنکه ابهامات و نگرانیهای مردم را رفع کند، موجب عصبانیت مردم شده است. در میان وزرایی که نام آنها برای استیضاح به هیئترئیسه ارسال شده، نام وزیری به چشم میخورد که بیش از آنکه عملکرد او در رسانهها خبرساز شده باشد، حاشیهسازیهایی که در جریان سفرهای متعدد داشته برای رسانهها خوراک خبری تهیه کرده است. بااینوجود، هنوز این فرصت وجود دارد که دولت، از استیضاح وزرا جلوگیری کند.
بهترین گزینه برای دولت در شرایط فعلی آن است که پیش از آنکه بهارستان وارد فرایند استیضاح شود و منتقدان استیضاح هم با خوانشهای سیاسی نقد به مجلس را شروع و به این بهانه فضای سیاسی را ملتهب کنند، دولت خودش برای تقویت کابینه و کارآمدتر شدن آن، وزرای وزارتخانههای کلیدی و مهم را تغییر دهد.