مسکن و ارزش ملک هم معادله یارانه بر هم می‌زند
تاکنون ملاک اصلی در تعیین دهک‌های درآمدی اطلاعات بانکی، حقوق و خودرو بود، اما با در نظر گرفتن ارزش ملک و دارایی‌های ملکی خانوار، می‌توان به ارزیابی دقیق‌تری از وضعیت اقتصادی افراد دست یافت. این تغییر معیارها نشان می‌دهد که تصویر واقعی‌تر از توزیع ثروت و نابرابری اقتصادی در کشور قابل دستیابی است.
به گزارش اقتصاد آنلاین، مجلس شورای اسلامی تصمیم گرفت یارانه‌ها را به مسیر درست بازگرداند و با اصلاح شیوه دهک‌بندی، عدالت در تخصیص منابع را افزایش دهد. سخنگوی هیأت رئیسه مجلس اعلام کرد که فرآیند فعلی حذف یارانه دهک‌های پردرآمد ناعادلانه و پرخطا بوده است و برای اصلاح آن لازم است مسکن، زمین و سایر دارایی‌های غیرنقدی در ارزیابی خانوار‌ها لحاظ شود. کارشناسان اقتصادی نیز این اقدام را گامی مؤثر در کاهش رانت و بی‌عدالتی در نظام حمایتی کشور می‌دانند.
چالش‌های اجرای سیاست جدید یارانه‌ها
با این حال، اجرای سیاست جدید با چالش‌هایی همراه است. یکی از نگرانی‌ها دقت در ارزش‌گذاری واقعی املاک و تشخیص خانه مصرفی از خانه سرمایه‌ای است. در برخی مناطق، خانوار‌هایی با دارایی ملکی بالا، اما درآمد نقدی پایین، ممکن است از فهرست یارانه‌بگیران حذف شوند و فشار اقتصادی بیشتری را تجربه کنند. کارشناسان توصیه می‌کنند وزارت رفاه و سازمان هدفمندی یارانه‌ها ملاحظات منطقه‌ای و درآمدی را در اجرای طرح در نظر گیرند.
ورود مسکن به دهک‌بندی؛ نقطه عطف عدالت اقتصادی
حاج‌اسماعیلی تصریح کرد که ورود مسکن به معیار‌های دهک‌بندی می‌تواند نقطه عطفی در نظام عدالت اقتصادی کشور باشد، به‌ویژه اگر با اصلاحات هوشمندانه در شناسایی دهک‌ها همراه شود. این اقدام می‌تواند بازتوزیع واقعی ثروت، حمایت از اقشار نیازمند و کاهش شکاف طبقاتی را تقویت کند.
هدف از حذف یارانه دهک‌های پردرآمد؛ تأمین منابع طرح کالابرگ
عباس گودرزی، نماینده بروجرد، در پاسخ به پرسش درباره دهک‌های حذف‌شده توضیح داد که منابع حاصل از حذف یارانه دهک‌های پردرآمد برای اجرای طرح کالابرگ در اختیار دولت قرار می‌گیرد. وی هشدار داد که مرز بین دهک‌ها باریک است و حذف یارانه بدون دقت کافی می‌تواند جایگاه دهک‌ها را جابه‌جا کند. به همین دلیل سامانه‌ای در وزارت کار پیش‌بینی شده تا افراد امکان ثبت شکایت و بررسی مجدد را داشته باشند.
زیرساخت‌ها؛ نقطه ضعف اصلی دهک‌بندی
سخنگوی هیأت رئیسه مجلس تاکید کرد که در شیوه فعلی اطلاعات مسکن جمع‌آوری نشده است و زیرساخت لازم برای لحاظ کردن آن در دهک‌بندی فراهم نیست. به گفته وی، مسکن، زمین و دارایی‌های مشابه باید در دهک‌بندی خانوار لحاظ شود تا عدالت توزیعی حفظ شود و شناسایی دقیق اقشار ضعیف ممکن شود. در غیر این صورت، ممکن است فردی با دارایی‌های متعدد، اما مستاجر، به اشتباه مشمول دریافت یارانه شود و روند تخصیص منابع ناهماهنگ و ناعادلانه شود.
اجرای دقیق و هوشمندانه؛ کلید موفقیت طرح
نماینده مجلس افزود که اصلاح زیرساخت‌ها و جمع‌آوری اطلاعات دقیق ضروری است تا سیاست یارانه‌ای، به‌ویژه در چارچوب طرح کالابرگ، موفق عمل کند. هدف اصلی این سیاست، حمایت از اقشار ضعیف و دهک‌های پایین جامعه است تا افزایش قیمت‌ها به سفره غذایی خانوار‌ها آسیب نزند و عدالت اقتصادی تا حد امکان رعایت شود.