آغاز بارش برف و باران با ورود سامانه بارشی جدید / در این استانها ۳۰ سانتیمتر برف میبارد
با ورود سامانه نیرومند مدیترانهای از غرب کشور، بارشهای پاییزی رنگ تازهای به خود میگیرند. از شامگاه جمعه، نخستین موج گسترده برف و باران پاییز ۱۴۰۴ آسمان غرب، شمالغرب و دامنههای زاگرس را فرا گرفته است. در برخی از ارتفاعات ضخامت برف به بیش از ۳۰ سانتیمتر خواهد رسید و دمای هوا بهطور محسوسی کاهش مییابد.
به گزارش اقتصادآنلاین، با ورود جریانهای مرطوب مدیترانهای از غرب و شمالغرب و نفوذ توده هوای نسبتاً سرد از عرضهای بالا، نخستین سامانه بارشی گسترده فصل پاییز از اواخر روز جمعه ۲۳ آبان وارد کشور شد. این سامانه که حاصل همگرایی دو توده هوای سرد شمالی و مرطوب جنوبی است، موجب افت محسوس دما، گسترش ابرناکی و آغاز بارشهای باران و برف در نوار غربی کشور گردیده است. در نخستین ساعات فعالیت، روستای ستونرهش سلماس صحنهی سفیدپوش شدن زمین با اولین برف پاییزی شد و در ارتفاعات زاگرس، کوه گرین در الشتر لرستان در سپیدی برف فرو رفت؛ نشانهای روشن از شروع واقعی فصل سرد ایران.
تحلیل علمی نقشه هواشناسی ECMWF / پیش بینی وضعیت هوا در روزهای آینده
مدت پیشبینی: تا ساعت 03:00 بامداد سهشنبه ۲۷ آبان ۱۴۰۴
متغیر: بارش تجمعی (میلیمتر)
نقشه ECMWF تصویری دقیق از مسیر حرکت سامانه مدیترانهای در طول چهار روز آینده ارائه میدهد.ددر این مدل نوار بارشی از غرب سوریه و شمال عراق منشأ گرفته و بهصورت تودهای فشرده با هستههای بارش شدید وارد غرب ایران میشود.
-
کانون سامانه:
- بیشترین بارش در نقشه در شمال عراق با رنگهای نارنجی تا قرمز (۷۰ تا ۱۲۰ میلیمتر) دیده میشود.
- امتداد این هسته به کرمانشاه، ایلام و غرب لرستان کشیده میشود و میزان بارش در این مناطق بین ۳۰ تا ۶۰ میلیمتر پیشبینی شده است.
-
ساختار سامانه:
- نشاندهندهی یک ناوه عمیق مدیترانهای است که با جریان گرم جنوبی در سطح زمین تغذیه میشود.
- در لایههای میانی و بالای جو، جبهه سرد از غرب و شمالغرب به سمت ایران در حال گسترش است و باعث ناپایداری همرفتی قوی (رعدوبرق و بارانهای ناگهانی) میشود.
-
گسترش مکانی بارش:
- از جمعه شب تا صبح شنبه: ابرناکی در آذربایجان غربی و کردستان آغاز میشود.
- از ظهر شنبه تا بامداد یکشنبه: هسته بارش به سمت لرستان و کرمانشاه حرکت کرده و در غرب اصفهان و شمال خوزستان نیز ریزشهای پراکنده رخ میدهد.
- دوشنبه: ناپایداریها به سمت دامنههای البرز و شمالغرب کشور مهاجرت میکند.
-
تأثیرات اقلیمی مهم:
- احتمال جاری شدن روانآب در نواحی کوهستانی غرب کشور.
- کاهش محسوس دما تا حدود ۴ تا ۸ درجه سانتیگراد در نیمهی غربی ایران.

تحلیل مدل هواشناسی GFS / بارش برف در راه است
مدت پیشبینی: تا ساعت 06:00 بامداد سهشنبه ۲۷ آبان
متغیر: میزان برف تجمعی (سانتیمتر)
در نقشه GFS تمرکز اصلی بر پیشبینی بارش برف است.
-
منطقهی اصلی برف:
- شمالشرق عراق، شرق ترکیه و غرب آذربایجان غربی بیشترین برف را دریافت خواهند کرد (تا ۳۰ سانتیمتر).
- دامنههای ارتفاعات چالدران، سردشت، اشنویه، پیرانشهر، شاهو، نوسود و گرین نیز شاهد بارش برف خفیف تا متوسط بین ۲ تا ۸ سانتیمتر خواهند بود.
-
ویژگیهای دمایی سامانه:
- GFS نشان میدهد که هستهی هوای سرد در شمالغرب کشور نهچندان قوی است، ولی در ارتفاعات بالای ۱۸۰۰ متری پتانسیل تشکیل برف وجود دارد.
- شب هنگام، دما در مناطق مرتفع بین منفی ۱ تا منفی ۳ درجه پیشبینی میشود.
- در مرکز و تهران، بارشها مایع باقی میمانند اما احتمال برف و باران (میکس) در ارتفاعات شمالی شهر وجود دارد.
-
نکته علمی:
ECMWF معمولاً در بارشهای مدیترانهای عملکرد بهتری نسبت به GFS دارد چون رطوبت سطحی را واقعگرایانهتر مدل میکند. بنابراین میزان واقعی برف احتمالاً کمی بیشتر از خروجی سرد GFS خواهد بود.

اخبار هواشناسی استانهای کشور آبان
| روز | پدیدههای غالب | نواحی درگیر | توضیحات علمی |
|---|---|---|---|
| شنبه ۲۴ آبان | بارش باران، رعدوبرق، برف کوهستانی | غرب کشور (کرمانشاه، ایلام، لرستان، کردستان، جنوب آذربایجان غربی) | ورود هسته اصلی سامانه؛ فشار سطحی افت کرده و جریانات جنوبی افزایش یافتهاند. |
| یکشنبه ۲۵ آبان | بارش پراکنده و وزش باد | همدان، مرکزی، قم، غرب اصفهان، البرز | هسته سامانه به سمت مرکز و شمالغرب مهاجرت میکند، بارشهای ضعیفتر اما ماندگار. |
| دوشنبه ۲۶ آبان | بارندگی در البرز و شمال کشور + نفوذ هوای سرد | قزوین، البرز، تهران، گیلان، مازندران | نفوذ جریانات شمالی باعث ناپایداری تازه در سواحل کاسپین و افت محسوس دما میشود. |
| سهشنبه ۲۷ آبان | وزش باد، هوای سرد و خشک | شرق و شمالشرق کشور | خروج سامانه از مرزهای شرقی؛ آغاز دوره پایداری ۷ تا ۱۰ روزه. |
رخدادهای میدانی شاخص
سلماس – آذربایجان غربی: نخستین برف پاییزی در مناطق روستایی (ستونرهش).
الشتر – لرستان: سفیدپوش شدن ارتفاعات گرین.
تهران – دامنههای شمالی: احتمال ریزش باران و برف خفیف در ارتفاعات شمال شهر تا بامداد دوشنبه.
کرمانشاه و ایلام: بارشهای شدید باران و احتمال رعدوبرق و آبگرفتگی.
سواحل خزر: آغاز بارندگی از دوشنبه شب با کاهش محسوس دما.
چشمانداز میانمدت
- پس از خروج سامانه در سهشنبه ۲۷ آبان، پرفشار نسبی سیبری در شرق کشور حاکم میشود و با جریان زاگرسی خشک، هوا در اغلب مناطق صاف و سرد خواهد شد.
- پیشبینیها نشان میدهد که تا ۱۰ روز آینده موج بارشی تازهای وارد کشور نمیشود.
- در عوض، شبهای سرد و مهگرا بهویژه در دشتهای مرکزی و غربی رخ خواهد داد.
این سامانه بهعنوان آغازگر فصل بارندگی در ایران نقش مهمی دارد. بارشهای آن گسترده ولی نامتوازناند — غرب کشور پررطوبت و شرق خشک میماند. الگوی امواج مدیترانهای در این بازه تطابق بالایی با الگوهای زمستانی دارد، پس پاییز ۱۴۰۴ در مسیر سرمای زودهنگام قرار گرفته است. زمزمه زمستان در کوههای زاگرس آغاز شده است؛ از سلماس تا گرین، از الوند تا البرز — برف، پیامآور تغییر فصل است.






