تهران در محاصره آلودگی هوا / احتمال تعطیلی شنبه ۱۵ آذر ۱۴۰۴ قوت گرفت

به گزارش اقتصادآنلاین، تهران، پایتخت ایران، بار دیگر در چنگال آلودگی هوا گرفتار شده است. با ادامه‌دار شدن وضعیت «ناسالم برای همه» در اکثر ایستگاه‌ها، زنگ خطر برای سلامت شهروندان به صدا درآمده است. این وضعیت بحرانی که به دلیل پایداری جوی، عدم وزش باد مناسب و وارونگی دما تشدید شده است، مسئولان را به واکنش فوری واداشته است. در پی این بحران، استانداری تهران از تشکیل جلسه فوق‌العاده کارگروه اضطرار آلودگی هوا در روز جمعه خبر داده است تا درباره احتمال تعطیلی شنبه ۱۵ آذر ۱۴۰۴ تصمیم‌گیری نهایی صورت گیرد.

این گزارش به بررسی آخرین وضعیت کیفیت هوا، جزئیات محدودیت‌های ترافیکی جدید اعمال شده و توصیه‌های ایمنی برای شهروندان در این شرایط اضطراری می‌پردازد. اهمیت این تصمیم‌گیری در آن است که اگر تعطیلی اعلام شود، تمامی فعالیت‌های آموزشی، اداری و اقتصادی تحت تأثیر قرار خواهند گرفت.

جلسه کارگروه اضطرار و احتمال تعطیلی شنبه ۱۵ آذر

تصمیم نهایی درباره تعطیلی شنبه ۱۵ آذر بستگی به آخرین پیش‌بینی‌های سازمان هواشناسی و تصمیم‌گیری در جلسه فوق‌العاده کارگروه اضطرار آلودگی هوا دارد که قرار است روز جمعه برگزار شود.

سناریوهای احتمالی برای جلسه جمعه:

1. ادامه وضعیت اضطراری: اگر پیش‌بینی‌ها حاکی از پایداری جوی و تداوم آلودگی در روز شنبه باشد، احتمال بسیار قوی برای اعلام تعطیلی کامل (شامل مراکز دولتی، اداری و بانک‌ها) وجود دارد. مدارس نیز به احتمال زیا تعطیل خواهند شد.

2. کاهش اندک آلودگی: در صورت وزش باد ملایم یا تغییرات جزئی در دما، ممکن است تنها محدودیت‌های ترافیکی تشدید شده (همچون زوج و فرد از درب منزل) باقی بمانند و تعطیلی اعلام نشود، اما مراکز آموزشی تعطیل شوند.

3. بهبود ناگهانی: اگر شرایط جوی به طور ناگهانی تغییر کند (سناریوی کم‌احتمال)، ممکن است محدودیت‌ها به حالت عادی بازگردند.

بر اساس شدت بحران فعلی، اکثر کارشناسان احتمال تعطیلی شنبه را بسیار بالا ارزیابی می‌کنند.

وضعیت بحرانی کیفیت هوای تهران

وضعیت کیفی هوای پایتخت در روزهای اخیر به طور مستمر در شرایط ناسالم یا بسیار ناسالم برای گروه‌های مختلف جامعه قرار داشته است. این شرایط ناشی از افزایش غلظت ذرات معلق کوچکتر از ۲.۵ میکرون است که خطرناک‌ترین آلاینده‌ها محسوب می‌شوند.

بر اساس آخرین داده‌های منتشر شده از سوی شرکت کنترل کیفیت هوای تهران در روز پنجشنبه ۱۳ آذر، وضعیت هوا در نقاط متعددی از پایتخت در شرایط «ناسالم برای همه» (شاخص بین ۱۵۱ تا ۲۰۰) قرار گرفت. این نشان می‌دهد که حتی افراد سالم نیز در معرض خطر قرار دارند و باید تدابیر لازم را اتخاذ کنند.

عوامل تشدیدکننده:

1. وارونگی دما: لایه هوای سرد در سطح زمین محبوس شده و مانع از پراکندگی آلاینده‌ها می‌شود.

2. پایداری جوی: عدم وزش باد مؤثر که عامل اصلی جابجایی آلاینده‌ها است.

3. منابع ثابت و متحرک: تشدید انتشار آلاینده‌ها از صنایع، نیروگاه‌ها و ترافیک سنگین شهری.

به کلیه شهروندان، به‌ویژه گروه‌های حساس (کودکان، سالمندان، بیماران قلبی و تنفسی)، اکیداً توصیه می‌شود که از تردد غیرضروری، انجام فعالیت‌های ورزشی در فضای باز و هرگونه فعالیت سنگین خارج از منزل خودداری کنند.

تصمیم اضطراری ترافیکی؛ زوج و فرد از درب منزل! 

در پاسخ به افزایش شدید آلاینده‌ها و برای جلوگیری از افزایش سهم منابع متحرک در تولید آلودگی، سازمان حمل و نقل و ترافیک تهران تصمیم به تشدید محدودیت‌های تردد گرفت.

اجرای طرح زوج و فرد از درب منزل

مدیرعامل سازمان حمل و نقل و ترافیک تهران اعلام کرد که بر اساس مصوبات کارگروه اضطرار پیشین، اجرای طرح زوج و فرد از درب منزل مجدداً فعال شده است. این اقدام در راستای کاهش بار ترافیکی و انتشار آلاینده‌های ناشی از تردد خودروها، به ویژه در ساعات اوج مصرف، صورت گرفته است.

جزئیات اجرایی طرح زوج و فرد از درب منزل:

این طرح محدودیت‌ها را بر اساس روزهای هفته و رقم آخر پلاک خودروها اعمال می‌کند، فارغ از اینکه خودرو در منطقه طرح اصلی ترافیک تردد می‌کند یا خیر. این طرح معمولاً در دو شیفت صبح و عصر اعمال می‌شود، اما در شرایط اضطراری ممکن است دامنه زمانی آن افزایش یابد.

• خودروهای با پلاک فرد: حق تردد در روزهای زوج هفته را ندارند (به جز ساعات خارج از محدودیت).

• خودروهای با پلاک زوج: حق تردد در روزهای فرد هفته را ندارند (به‌جز ساعات خارج از محدودیت).

نکته بسیار مهم برای دارندگان مجوز طرح ترافیک

یکی از نکات کلیدی که باعث سردرگمی رانندگان می‌شود، تداخل طرح زوج و فرد با مجوزهای طرح ترافیک است. آقای علیمردانی تأکید کردند که در شرایط اضطراری ناشی از آلودگی هوا، این مصوبه اضطراری بر سایر مجوزها ارجحیت دارد.

تأکید بر عدم تردد دارندگان مجوز:

علیمردانی تصریح کردند که حتی خودروهایی که دارای مجوز ورود به طرح ترافیک اصلی (طرح کاهش آلودگی هوا) هستند، ملزم به رعایت این مصوبه اضطراری «زوج و فرد از درب منزل» می‌باشند. این به این معناست که:

1. اگر خودروی شما پلاک فرد دارد و روز شنبه (روز زوج) در خیابان‌ها تردد کند، مشمول جریمه خواهد شد.

2. اگر خودروی شما پلاک زوج دارد و روز یکشنبه (روز فرد) در خیابان‌ها تردد کند، مشمول جریمه خواهد شد.

این اقدام ترافیکی با هدف کاهش حداقل ۲۰ درصد از تردد روزانه خودروها در سطح شهر اعمال می‌شود تا فرصتی برای بهبود وضعیت جوی فراهم گردد.

در روزهای تعطیل رسمی، طرح ترافیک و طرح زوج و فرد کلاً معلق می‌شود و هیچ محدودیتی اعمال نمی‌گردد.

توصیه‌های ایمنی و اقدامات پیشگیرانه برای شهروندان

با توجه به سطح بالای خطر، رعایت نکات ایمنی برای حفظ سلامت عمومی امری حیاتی است. این توصیه‌ها صرفاً محدود به روزهای تعطیلی یا فعالیت‌های ترافیکی نیستند، بلکه باید به عنوان یک فرهنگ در مواجهه با بحران‌های آلودگی هوا نهادینه شوند.

توصیه‌های بهداشتی

1. استفاده از ماسک: در صورت خروج اجباری از منزل، استفاده از ماسک‌های استاندارد N95 یا FFP2 توصیه می‌شود، زیرا ماسک‌های پارچه‌ای معمولی کارایی لازم در برابر ذرات ریز را ندارند.

2. تهویه منزل: پنجره‌ها و درهای منازل باید در طول روز بسته نگه داشته شوند. استفاده از دستگاه‌های تصفیه هوا (در صورت دسترسی) می‌تواند کیفیت هوای داخلی را بهبود بخشد.

3. کاهش فعالیت بدنی: اجتناب کامل از ورزش، دویدن یا پیاده‌روی در فضای باز.

4. مصرف مایعات: افزایش مصرف آب و مایعات برای کمک به دفع سموم از بدن.

توصیه‌های عملی برای کاهش انتشار آلاینده‌ها

تا زمان اعلام رسمی تعطیلی، هر فرد می‌تواند با کاهش مصرف انرژی و تردد، به کاهش بار آلودگی کمک کند:

• استفاده از حمل و نقل عمومی: اگر سفر ضروری است، استفاده از مترو و اتوبوس به جای خودروی شخصی ارجحیت دارد.

• خودداری از روشن کردن وسایل گرمایشی آلاینده: استفاده از وسایل گرمایشی مکمل (مانند بخاری‌های نفتی یا گازی فرسوده) باید به حداقل برسد.

• توقف فعالیت‌های ساختمانی: کلیه فعالیت‌های عمرانی و ساختمانی که منجر به تولید گرد و غبار می‌شوند، باید متوقف شوند.