قیمت بنزین ناگهانی گران می‌شود؟ / جزئیات بیشتر از تغییر قیمت بنزین در آذر ۱۴۰۴
اعمال نرخ سوم بنزین قطعی شده و در حال حاضر فقط بحث زمان اجرای آن مطرح است.
به گزارش سرویس نفت و انرژی اقتصادآنلاین، با نزدیک شدن به نیمه دوم آذرماه، بحث درباره قیمت بنزین و نحوه اجرای نرخ سوم دوباره به محور اصلی خبرهای اقتصادی کشور تبدیل شده است. مصوبه جدید هیئت وزیران که در تاریخ ۴ آذر رسانه‌ای شد، نشان می‌دهد ساختار سه‌نرخی بنزین وارد مرحله اجرا شده و از روزهای میانی آذر، بنزین با کارت اضطراری جایگاه‌ها با نرخ ۵ هزار تومان عرضه خواهد شد؛ نرخی که معادل حداقل ۱۰ درصد قیمت خرید بنزین از پالایشگاه‌ها محاسبه شده است.
براساس این مصوبه، سهمیه بنزین با نرخ اول و دوم برای خودروهای شخصی—به ترتیب ۱۵۰۰ و ۳۰۰۰ تومان—بدون تغییر باقی می‌ماند و تنها شرط دسترسی به این دو نرخ، استفاده از کارت سوخت شخصی است. با این حال، هرگونه سوخت‌گیری خارج از سقف تعیین‌شده سهمیه‌ها یا بدون کارت شخصی، به‌طور خودکار با نرخ سوم محاسبه خواهد شد.
جزئیات مصوبه جدید دولت درباره قیمت بنزین
مصوبه جدید هیئت وزیران نشان می‌دهد این تغییرات با هدف استفاده حداکثری از کارت سوخت، مدیریت مصرف و جلوگیری از رشد واردات بنزین انجام شده است. بر همین اساس، دولت مجموعه‌ای از بندها و تبصره‌های اجرایی را برای آغاز دوره جدید قیمت‌گذاری بنزین تعیین کرده که تبعات مهمی برای مالکان خودروهای شخصی، دولتی، خارجی و ناوگان حمل‌ونقل خواهد داشت.
یکی از مهم‌ترین بخش‌های مصوبه، حذف سهمیه نرخ اول و دوم برای خودروهای پلاک دولتی (به‌جز آمبولانس‌ها)، خودروهای مناطق آزاد، خودروهای خارجی وارداتی و خودروهای نوشماره داخلی است. این خودروها از نیمه دوم آذر، صرفاً سهمیه‌ای معادل مجموع سهمیه‌های قبلی را دریافت خواهند کرد، اما تمام این سهمیه با نرخ سوم محاسبه می‌شود. به این ترتیب، طیف وسیعی از وسایل نقلیه عملاً وارد چرخه سوخت‌گیری ۵ هزار تومانی خواهند شد.
بر اساس بند دیگری از مصوبه، مالکان چندخودرویی تنها برای یک خودرو حق استفاده از سهمیه‌های دو نرخی را خواهند داشت و کارت سوخت سایر خودروهای تحت تملک آنان مشمول نرخ سوم خواهد شد. وزارت نفت نیز مکلف شده سامانه‌ای را ایجاد کند تا مالکان طی یک ماه خودروی سهمیه‌دار را انتخاب کنند؛ در غیر این صورت، انتخاب به‌طور خودکار انجام می‌شود.
در همین حال، با هدف کاهش مصرف و توسعه استفاده از سوخت پاک CNG، سهمیه نرخ دوم خودروهای دوگانه‌سوز نیز از ابتدای بهمن ۱۴۰۴ به نصف کاهش خواهد یافت. این بخش از سیاست‌های جدید نشان می‌دهد دولت به دنبال تنوع بخشیدن به سبد سوخت کشور و کاهش فشار بر شبکه توزیع بنزین است.
نرخ سوم بنزین دقیقاً کی اعمال می‌شود؟
اما نکته مهم برای افکار عمومی این است که نرخ سوم دقیقاً از چه روزی اعمال خواهد شد؟ اگرچه متن مصوبه تاریخ «نیمه دوم آذر» را ملاک قرار داده، اما برخی تحلیلگران معتقدند احتمال دارد دولت برای جلوگیری از هجوم مردم به جایگاه‌ها جهت ذخیره‌سازی سوخت، اجرای نرخ سوم را با چند روز اختلاف زودتر آغاز کند. این در حالی است که انتظار می‌رود دستگاه‌های اطلاع‌رسانی دولت زمان‌بندی دقیق و الزامات اجرای این تصمیم را در روزهای پیش رو اعلام کند.
در مجموع اجرای نرخ سوم به معنای افزایش مستقیم قیمت بنزین برای بخشی از خودروها و تغییر رفتار مصرف‌کنندگان در روزهای آینده خواهد بود. اکنون باید دید آیا از ۱۵ یا ۱۶ آذر این نرخ به صورت کامل اجرایی می‌شود یا دولت برای مدیریت رفتار مصرف‌کنندگان، اجرای آن را کمی جلوتر می‌اندازد و نرخ سوم را به صورت ناگهانی اعمال می‌کند.