
شکاف در متا، هیئت نظارت علیه بازنگریهای زاکربرگ موضع گرفت

در پی عقبنشینیهای جنجالی شرکت متا از سیاستهای تعدیل محتوا و حذف برنامههای راستآزمایی اطلاعات، هیئت نظارت این شرکت با انتشار بیانیهای صریح، نسبت به پیامدهای این تغییرات برای حقوق بشر و کیفیت فضای دیجیتال هشدار داد. این نخستین نشانه از تعارض جدی درون ساختار متا بر سر آزادی بیان و مسئولیتپذیری پلتفرمهاست.
به گزارش اقتصادآنلاین، هیئت نظارت شرکت متا با انتشار بیانیهای انتقادی، به سیاستهای تازه تدوینشده توسط مدیریت این شرکت واکنش نشان داد و اعلام کرد اجرای شتابزده این سیاستها بدون بررسی عمومی یا ارزیابی اثرات حقوق بشری، اقدامی نگرانکننده است. بهگزارش رویترز، حذف برنامه بررسی صحت اطلاعات در ایالات متحده و کاهش محدودیتها پیرامون موضوعات حساس مانند مهاجرت، از جمله تغییراتی هستند که همزمان با آغاز دومین دوره ریاستجمهوری دونالد ترامپ در آمریکا به اجرا درآمدهاند.
هیئت نظارت هشدار داده که این تغییرات، بدون شفافیت کافی و بدون مستندسازی لازم، ممکن است فضای دیجیتال را در آستانه تحولات سیاسی بزرگ به مسیری خطرناک سوق دهد. این هشدارها در شرایطی صادر شده که مارک زاکربرگ، مدیرعامل متا، در تلاش برای ترمیم رابطه با جناح راست آمریکا، بسیاری از محدودیتهای محتوایی سابق را بهتدریج حذف کرده است.
یکی از مهمترین تصمیمات جدید، کنار گذاشتن بررسی خودکار پستهایی است که نقضکننده «سیاستهای با شدت کم» تلقی میشوند. الگوریتمها اکنون تمرکز بیشتری بر محتوای مرتبط با تروریسم، سوءاستفاده جنسی از کودکان و کلاهبرداری دارند، اما از نظارت بر پستهای مربوط به نفرتپراکنی یا اطلاعات نادرست در حوزه سیاست و جامعه کاسته شده است.
زاکربرگ با انتشار بیانیهای اعلام کرد سیاستهای پیشین شرکت منجر به «اشتباهات زیاد و سانسور بیش از حد» شدهاند، با این حال هیچ داده یا مدرک عینی برای اثبات این ادعا ارائه نکرد. همین مسئله موجب شده تا هیئت نظارت، اقدامات اخیر را فاقد پشتوانه منطقی و دور از استانداردهای شفافسازی ارزیابی کند.
در واکنش به این تغییرات، هیئت نظارت نخستین احکام خود را درباره پستهای جنجالی گذشته صادر کرده و در برخی موارد، متا را ملزم به حذف محتوای توهینآمیز کرده است. در مجموع، این نهاد ۱۷ توصیه کلیدی به متا ارائه داده که از جمله شامل بازتعریف سیاستهای مقابله با آزار و اذیت، تعیین مرزهای شفافتر برای محتوای نفرتپراکن، و ارزیابی تأثیرات جهانی تصمیمات اخیر است.
یکی از محورهای نگرانی هیئت نظارت، کاهش نقش متخصصان راستآزمایی و جایگزینی آنها با ابزار جمعسپاری Community Notes است؛ ابزاری الهامگرفته از مدل شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) که به کاربران امکان ارائه اطلاعات اصلاحی را میدهد. هیئت خواستار آن شده که متا عملکرد این ابزار را هر شش ماه یکبار بهصورت عمومی منتشر کند.
در پاسخ به این انتقادات، متا با انتشار بیانیهای اعلام کرد از احکامی که به نفع «آزادی بیان» هستند استقبال میکند، اما درباره احکام مربوط به حذف محتوا سکوت اختیار کرده است. با وجود تغییر مسیر آشکار متا در تعدیل محتوا، پائولو کاروزا، از رؤسای مشترک هیئت نظارت، تأکید کرد هنوز نشانهای از قطع همکاری شرکت با این نهاد مشاهده نمیشود.
متا متعهد شده است تا پایان سال ۲۰۲۷ بودجه هیئت نظارت را با اختصاص سالانه دستکم ۳۵ میلیون دلار تأمین کند. این بودجه، مشابه دفعات قبل، از طریق صندوقی مستقل و غیرقابل بازگشت پرداخت خواهد شد تا استقلال عملکردی هیئت حفظ شود.
اکنون، با جدیتر شدن روند بازنگریهای متا و مواضع انتقادی هیئت نظارت، این شرکت در دو راهی پرریسکی قرار گرفته است: ادامه عقبنشینی به نام آزادی بیان یا بازگشت به سیاستهای پیشین در برابر فشار نهادهای حقوق بشری و منتقدان فضای مجازی. آینده تصمیمگیریهای زاکربرگ، نه فقط برای متا، بلکه برای شکلدهی به الگوی حکمرانی پلتفرمها در سراسر جهان تعیینکننده خواهد بود.