در سه سال گذشته به‌اندازه سه برابر کل تاریخ بانکداری کشور سرمایه بانک‌ها افزایش یافت

به گزارش اقتصادآنلاین، حجت اسماعیل‌زاده، معاون تنظیم‌گری بانک مرکزی، در سی و دومین همایش سالانه سیاست‌های پولی و ارزی، گزارشی از تحولات مهم در شبکه بانکی کشور ارائه داد. وی اعلام کرد که طی سه سال گذشته، بانک مرکزی با همراهی بانک‌ها گام‌های مؤثری در مسیر سودآوری برداشته است و پیش‌بینی می‌شود در سال ۱۴۰۳، شبکه بانکی رکورد جدیدی در سودآوری به ثبت برساند.

او تأکید کرد که در حوزه «افزایش سرمایه»، در سه سال گذشته به‌اندازه سه برابر کل تاریخ بانکداری کشور سرمایه‌گذاری شده است. به گفته وی، پیش از سال ۱۴۰۱ سرمایه بانک‌ها حدود ۳۰۰ هزار میلیارد تومان بود، اما اکنون با مجوز‌های صادرشده توسط بانک مرکزی، این عدد به حدود ۱۲۰۰ تا ۱۳۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده است.

در ادامه، معاون بانک مرکزی به نقش طراحی مدل کسب‌وکار بانک‌ها در تشدید ناترازی‌ها اشاره کرد و گفت: بانک‌ها به‌درستی در مسیر تخصصی خود حرکت نمی‌کنند و همه خدمات را هم‌زمان ارائه می‌دهند. بر همین اساس، بانک مرکزی دستورالعمل‌هایی برای طبقه‌بندی بانک‌ها تدوین کرده که مراحل تصویب آن در حال انجام است.

اسماعیل‌زاده همچنین با اشاره به نقش دولت و مجلس در ثبات و سلامت شبکه بانکی اظهار داشت: «حدود ۲۰ درصد از تسهیلات جدید هر سال، به دولت و نهاد‌های دولتی اختصاص پیدا می‌کند. همچنین شبکه بانکی با حجم زیادی از مطالبات از دولت مواجه است.»

او در بخشی از صحبت‌های خود، ترکیب درآمدی مؤسسات اعتباری را با نمونه‌های جهانی مقایسه کرد و گفت: در دنیا حدود ۳۳ درصد درآمد مؤسسات اعتباری از تسهیلات، ۲۸ درصد از خدمات پرداخت و ۱۴ درصد از سایر منابع حاصل می‌شود. اما در ایران، حدود ۹۰ درصد درآمد مؤثر بانک‌ها از محل واسطه‌گری مالی است، که این وابستگی شدید به درآمد‌های واسطه‌ای ریسک ناترازی را افزایش می‌دهد.

وی تأکید کرد که بازطراحی مدل کسب‌وکار مؤسسات اعتباری ضروری است و گفت: «اگر نرخ‌های سود به ۲۰ تا ۲۳ درصد برسد، تمرکز بر درآمد‌های واسطه‌ای موجب ناترازی بیشتر خواهد شد.»

در جمع‌بندی سخنان خود، اسماعیل‌زاده به نکته‌ای کلیدی اشاره کرد: «بر اساس گزارش‌ها، حدود ۹۰ درصد تأمین مالی اقتصاد توسط شبکه بانکی انجام می‌شود و تنها ۱۰ درصد به‌صورت بازارمحور است. اگر فشار تأمین مالی بر شبکه بانکی ادامه یابد، نقدینگی زیادی خلق خواهد شد.» 

او تأکید کرد که برای توازن در نظام مالی کشور، بازار سرمایه باید نقش پررنگ‌تری در تأمین مالی اقتصاد ایفا کند. وی هشدار داد: «تا زمانی که بازار ثانویه فعال و پایدار نباشد، بازار اولیه نیز شکل نخواهد گرفت و در نتیجه، بازار سرمایه نمی‌تواند به وظیفه اصلی خود یعنی تأمین مالی تولید عمل کند.»

وی در پایان، از دولت، مجلس، بانک مرکزی و سایر نهاد‌های مرتبط درخواست کرد که در توسعه بازار ثانویه نقش فعال‌تری ایفا کنند تا فشار از روی شبکه بانکی برداشته شود و پایداری نظام مالی کشور حفظ شود.