افزایش چراغ‌خاموش قیمت خوراکی‌ها شتاب گرفت!+ نمودار

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از تابناک، از آنجایی که خانوار‌های فقیر و بیشتر آسیب پذیر اهمیت بالاتری به اقلام خوراکی می‌دهند از همین‌رو بررسی این گروه کالایی و روند افزایش قیمت خوراکی‌ها بسیار حائز اهمیت است. در این گزارش سعی شده تا روند تورم اقلام خوراکی در مقیاس‌های ماهانه و نقطه به نقطه با تورم کلی مقایسه شود.

وقتی از تورم ماهانه صحبت می‌شود یعنی شاخص قیمت‌ها چقدر در مقایسه با ماه گذشته تغییر داشته است. همچنین تورم نقطه به نقطه به معنای تغییرات شاخص قیمت نسبت به ماه مشابه در سال گذشته است.

رکورد تورم ماهانه در نتیجه جراحی اقتصادی

روند تورم ماهانه کل و اقلام خوراکی نشان می‌دهد در بیش از ۴ سال گذشته بالاترین تورم در خرداد ماه سال ۱۴۰۱ اتفاق افتاده است. در این ماه تورم ماهانه کل کشور ۱۰.۶ درصد و تورم ماهانه خوراکی‌ها معادل ۲۵.۶ درصد برآورد شده است.

این افزایش شدید در سطح قیمت اقلام خوراکی به علت به کارگیری سیاست موسوم به جراحی اقتصادی توسط دولت سیزدهم در اوایل سال ۱۴۰۱ بود. به عبارتی در اردیبهشت این سال، دولت تصمیم به حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی گرفت. ارز ۴۲۰۰ تومانی در آن زمان به کالا‌های ضروری و به شدت مورد نیاز مردم اختصاص می‌یافت که عموما شامل اقلام خوراکی یا مرتبط با آنها بودند. از همین‌رو بعد از پایان تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی، سطح قیمت اقلام خوراکی به طور قابل توجهی افزایش یافت.

بعد از این رخداد روند تورم ماهانه کل و خوراکی‌ها کاهش یافته و در محدوده خاصی نوسان نوسان داشته است.

همچنین در سه ماه ابتدایی سال جاری نیز تورم ماهانه کل و خوراکی‌ها بالا و پایین‌هایی را تجربه کرده است. به طوری که در فروردین ماه تورم ماهانه خوراکی‌ها بالاتر از تورم ماهانه، در اردیبهشت تورم ماهانه بالاتر از تورم خوراکی‌ها و در خرداد مجدد تورم خوراکی‌ها بیشتر از تورم ماهانه محاسبه شده است. به بیان دقیق‌تر در ماه گذشته تور ماهانه کل ۳.۳ درصد بوده درحالی که این شاخص برای اقلام خوراکی ۴.۹ درصد محاسبه شده است.

مقایسه تورم نقطه‌ای کل و خوراکی‌ها

همانطور که پیش‌تر اشاره شد، حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی و عدم تخصیص آن به اقلام ضروری موجب شد تا تورم ماهانه کل و خوراکی‌ها افزایش شدیدی را تجربه کند. این امر برای شاخص تورم نقطه به نقطه نیز صادق بوده است. به بیان دقیق‌تر بعد از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی تورم نقطه به نقطه اقلام خوراکی در مرداد سال ۱۴۰۱ به ۸۷.۸ درصد رسید که بالاترین مقدار حداقل در ۴ سال گذشته است. در همین دوره تورم نقطه به نقطه نیز معادل ۴۹.۱ درصد برآورد شده است.

بررسی‌ها نشان می‌دهد با اینکه تورم نقطه به نقطه اقلام خوراکی بعد از شوک حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی روندی کاهشی را در پیش گرفت، اما تورم نقطه به نقطه کل همچنان افزایش یافته و در فروردین ماه سال ۱۴۰۲ به بالاترین مقدار در حداقل ۴ سال گذشته رسید. در این ماه تورم نقطه به نقطه کل ۵۵.۵ درصد و تورم نقطه‌ای خوراکی‌ها برابر با ۷۸.۵ درصد برآورد شده بود. البته بخشی از این ماندگاری تورم نقطه به نقطه در سطوح بالا به دلیل ماهیت این شاخص است. تورم نقطه‌ای تصویری از تغییر قیمت‌ها در میان‌مدت است و اثر شوک‌های مقطعی مثل حذف ارز ترجیحی با وقفه بیشتری در آن ظاهر می‌شود.

آمار‌ها حاکی از آن است که در سه ماه گذشته تورم نقطه به نقطه خوراکی‌ها بالاتر از تورم کل بوده است. به طور مثال در ماه گذشته تورم نقطه به نقطه خوراکی‌ها ۴۲.۴ درصد محاسبه شده درحالی که تورم نقطه به نقطه کل برابر با ۳۹.۴ درصد بوده است.