این خودروها شما را دچار گرمازدگی می‌کنند!/ به این نکات مهم توجه کنید
کارشناسان معتقدند این تصور که روشن بودن کولر می‌تواند ایمنی کامل سرنشینان خودرو را در برابر گرمای شدید تضمین کند، نادرست و حتی خطرناک است.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از همشهری‌آنلاین، فوت یک راننده تاکسی اینترنتی در تهران براثر گرمازدگی، هشداری جدی است برای همه ما تا گرمای طاقت‌فرسای تابستان را ساده نگیریم؛ گرمایی که می‌تواند حتی در خودروی با کولر روشن، جان یک انسان را بگیرد.
براساس گزارش رسانه‌ها، این حادثه روز شنبه و در مسیر فرودگاه امام خمینی به سمت تهران رخ داد. راننده که در حال جابه‌جایی یک مسافر بود، براثر گرما حالش بد شد و با وجود تلاش نیرو‌های اورژانس و انجام عملیات احیا، جان خود را از دست داد. این اتفاق نشان می‌دهد که گرمازدگی نه تنها خطرناک، بلکه مرگبار است و نیازمند توجه جدی، به خصوص برای کسانی است که ساعت‌های طولانی در فضای بسته خودرو یا محیط‌های گرم فعالیت می‌کنند.
گرما چطور بدن را از کار می‌اندازد؟
برای درک بهتر این که فوت یک نفر در خودرو براثر گرمازدگی چطور ممکن است، ابتدا باید بدانیم که گرما چه تاثیری بر فیزیولوژی بدن ما دارد. بدن انسان برای حفظ دمای طبیعی خود (حدود ۳۷ درجه سانتی‌گراد) به طور مداوم در حال تبادل حرارت با محیط است. اصلی‌ترین راه خنک شدن بدن، تعریق (عرق کردن) است. تبخیر عرق از سطح پوست، باعث کاهش دمای بدن می‌شود. اما زمانی که دمای هوا و رطوبت بسیار بالا باشد، یا فرد فعالیت بدنی شدیدی انجام دهد، سیستم خنک‌کننده بدن دچار اختلال می‌شود. در این شرایط، بدن نمی‌تواند به اندازه کافی گرما از دست بدهد و دمای داخلی آن به سرعت بالا می‌رود. افزایش دمای بدن به بالای ۴۰ درجه سانتی‌گراد، وضعیتی خطرناک به نام «سکته گرمایی» ایجاد می‌کند.
در این دما، عملکرد اندام‌های اصلی مانند مغز، قلب، کلیه‌ها و کبد مختل می‌شود. غلیظ شدن خون به دلیل از دست دادن آب و الکترولیت‌ها از طریق تعریق، خطر لخته شدن خون، حمله قلبی و سکته مغزی را به شدت افزایش می‌دهد. اگر این وضعیت به سرعت مدیریت نشود، می‌تواند منجر به آسیب‌های دائمی و حتی مرگ شود.
علت دقیق مرگ در خودرو
اما علت اصلی فوت راننده تاکسی اینترنتی چه بود؟ چرا با وجود روشن بودن کولر خودرو، او دچار گرمازدگی شد و جان باخت؟ کارشناسان معتقدند این تصور که روشن بودن کولر می‌تواند ایمنی کامل سرنشینان خودرو را در برابر گرمای شدید تضمین کند، نادرست و حتی خطرناک است. واقعیت این است که عوامل متعددی می‌توانند باعث افزایش دمای داخل خودرو و رسیدن آن به سطحی بحران حتی با وجود کولر روشن شوند.
سعید مهرسروش، معاون پژوهشی و آموزشی سازمان اورژانس تهران در این باره به نکات مهمی اشاره می‌کند. او توضیح می‌دهد: «اگر کولر خودرو خراب باشد یا به‌درستی کار نکند و فضای داخل ماشین را به‌اندازه کافی خنک نکند، احتمال بروز گرمازدگی در سرنشینان بسیار بالا می‌رود.»
به گفته او، علاوه بر عملکرد ناقص کولر، شرایط محیطی هم نقش مهمی در تشدید گرما دارد: «اگر خودرو مدتی زیر نور مستقیم آفتاب متوقف مانده باشد، دمای داخل خودرو می‌تواند بین ۸ تا ۱۰ درجه سانتی‌گراد بیشتر از دمای بیرون شود. این افزایش دما حتی با روشن بودن کولر هم ممکن است به‌طور کامل جبران نشود. وقتی خودرو در حال حرکت است و باد طبیعی جریان دارد، احتمال گرمازدگی کمتر خواهد بود.»
مهرسروش در ادامه، به نکته‌ای کمتر مورد توجه اشاره می‌کند: «رنگ خودرو هم در میزان گرمای جذب‌شده تأثیر دارد. خودرو‌های تیره‌رنگ گرمای بیشتری از نور خورشید جذب می‌کنند و زودتر داغ می‌شوند، در نتیجه فضای داخلی آنها سریع‌تر به شرایط بحرانی می‌رسد.»
معاون آموزشی اورژانس تهران، عوامل فردی و بیماری‌های زمینه‌ای را هم در گرمازدگی موثر می‌داند: «دو گروه سنی زیر ۵ سال و بالای ۵۵ سال، افرادی که دارو‌های خاصی مصرف می‌کنند، افرادی که بیماری‌های زمینه‌ای دارند و خانم‌های باردار زودتر دچار گرمازدگی فرار می‌گیرند و به این افراد توصیه می‌شود که در اوج گرما (۱۰ صبح تا ۴ بعدازظهر) اصلا از خانه بیرون نیایند.»
علائم گرمازدگی را جدی بگیرید
شناخت علائم هشداردهنده گرمازدگی برای اقدام به‌موقع حیاتی است. این علائم می‌توانند به صورت ناگهانی یا تدریجی بروز کنند:
مراحل اولیه (خستگی گرمایی): پوست سرد و رنگ‌پریده، تعریق شدید، ضعف و خستگی، سرگیجه و سردرد، تهوع و استفراغ، گرفتگی عضلات و نبض ضعیف و سریع.
مراحل شدید (سکته گرمایی): در این مرحله خطرناک، ممکن است تعریق متوقف شده و پوست بدن داغ، خشک و قرمز شود. کاهش سطح هوشیاری، گیجی، تشنج و از دست دادن هوشیاری از علائم اصلی آن است.
در صورت مشاهده علائم گرمازدگی، سریع با اورژانس ۱۱۵ تماس بگیرید، فوری فرد را به مکانی خنک منتقل کنید، لباس‌هایش را کم کنید، با استفاده از آب خنک یا پارچه مرطوب بدنش را خنک کنید. در صورت عدم بهبودی یا وخامت حال.
چطور داخل خودرو مراقب خود باشیم؟
برای راننده‌ها، پیک‌های موتوری و مشاغلی که مجبورند در اوج گرما هم در فضا‌های باز یا فضای داخل خودرو باشند و کار کنند، رعایت این نکات برای جلوگیری از گرمازدگی حیاتی است:
آب، حیاتی‌ترین نیاز شماست: همیشه یک بطری بزرگ آب خنک همراه داشته باشید. منتظر تشنه شدن نمانید و مرتب آب بنوشید. فقط حواس‌تان باشد که آب به تنهایی نمی‌تواند از ما در برابر گرما و خطر گرمازدگی محافظت کند؛ بنابراین داخل بطری آب به اندازه نوک سوزن نمک هم اضافه کنید. ضمنا از مصرف نوشیدنی‌های کافئین‌دار و الکلی که باعث کم‌آبی بدن می‌شوند، خودداری کنید.
از سلامت کولر مطمئن شوید: قبل از شروع فصل گرما، گاز و فیلتر کولر را بررسی کنید. کولری که فقط باد می‌زند و خنک نمی‌کند، خطرناک است. حتماً از سایه‌بان برای شیشه‌ها استفاده کنید تا فشار کمتری به کولر بیاید.
لباس مناسب بپوشید: لباس‌های گشاد، نخی و رنگ روشن بپوشید تا هوا به راحتی در سطح پوست جریان داشته باشد.
بدن‌تان را خنک نگه دارید: قرار دادن یک دستمال یا حوله مرطوب روی گردن یا پیشانی می‌تواند دمای بدن را به شکل مؤثری پایین بیاورد.
به علائم هشدار بدن‌تان توجه کنید: هر زمان احساس سرگیجه، ضعف یا حالت تهوع کردید، فوراً توقف کرده و در یک جای خنک استراحت کنید. چند دقیقه استراحت در سایه و نوشیدن آب، می‌تواند از یک فاجعه جلوگیری کند. مثلا راننده عزیزی که جان خود را براثر گرمازدگی از دست داد، اگر به محض آن که متوجه بدحالی خود شد، در نقطه امنی توقف می‌کرد و با کمک مسافرش به حال خود رسیدگی می‌کرد، شاید این اتفاق تلخ برایش رخ نمی‌داد.
ساعات اوج گرما را بشناسید: اگر بیماری زمینه‌ای دارید، از کار کردن و تردد در ساعات اوج گرما (معمولاً بین ۱۱ صبح تا ۴ بعدازظهر) خودداری کنید. یادتان باشد دمای داخل یک خودروی پارک‌شده زیر آفتاب می‌تواند در عرض ۱۰ دقیقه تا ۱۱ درجه سانتی‌گراد افزایش پیدا کند.
