معجون شگفت‌انگیز کورتیزول / این نوشیدنی دشمن استرس است؟
نوشیدنی‌ای با نام «معجون کورتیزول» در تیک‌تاک محبوبیت زیادی پیدا کرده و سازندگان آن ادعا می‌کنند این ترکیب می‌تواند استرس را کاهش دهد، انرژی را بازگرداند و هورمون‌ها را متعادل سازد. اما دیدگاه پزشکان در این‌باره چیست؟
به گزارش اقتصادآنلاین، کورتیزول که اغلب به عنوان «هورمون استرس» شناخته می‌شود، نقش‌های کلیدی در تنظیم سوخت‌وساز، التهاب، فشار خون و چرخه خواب و بیداری دارد. کارشناسان تأکید می‌کنند که نوسان سطح کورتیزول در بدن طبیعی و مفید است، مگر در مواردی که با استرس مزمن یا مشکلات زمینه‌ای همراه باشد.
این نوشیدنی معمولاً پیش از خواب مصرف می‌شود و ترکیبات رایج آن شامل آب نارگیل برای تأمین الکترولیت‌ها، آب پرتقال یا لیمو به عنوان منبع ویتامین C، مقدار کمی نمک و گاهی پودر منیزیم است. برخی نسخه‌ها نیز برای ایجاد طعم یا حالت گازدار، حاوی کرم تارتار (پتاسیم تارتارات) یا آب گازدار هستند.
طرفداران این نوشیدنی معتقدند که ترکیبات آن با کمبود مواد مغذی ناشی از استرس مقابله می‌کند، اما اجماع پزشکان این ادعا را تأیید نمی‌کند.
وب سایت هلث‌لاین (Healthline) اخیراً در مقاله‌ای اعلام کرده که این نوشیدنی شواهد علمی قوی برای اثربخشی ندارد. کارشناسانی که در این مقاله مورد مصاحبه قرار گرفته‌اند، اظهار داشتند که اگرچه مواد معدنی‌ای مانند منیزیم، پتاسیم، سدیم و ویتامین C به سلامت کلی کمک می‌کنند، اما مصرف همه‌ی آن‌ها در قالب یک نوشیدنی بعید است تأثیر محسوسی بر کاهش کورتیزول یا استرس داشته باشد.
در میان این ترکیبات، یک ماده بیش از بقیه مورد توجه قرار گرفته است.
بث ادواردز، متخصص تغذیه، می‌گوید: منیزیم ماده‌ای مغذی و بسیار مهم است که در صدها فرایند بیوشیمیایی بدن نقش دارد.
او توضیح می‌دهد که در دوره‌های استرس‌زا، بدن به سرعت ذخایر منیزیم را مصرف می‌کند و حتی از طریق ادرار دفع آن افزایش می‌یابد؛ بنابراین جبران کمبود آن می‌تواند مفید باشد.
امی پری‌ـ‌جونز، دیگر متخصص تغذیه، افزود که سطح بالای کورتیزول ممکن است به از دست رفتن الکترولیت‌ها منجر شود و کمبود آن‌ها می‌تواند برخی علائم مرتبط با استرس را به دنبال داشته باشد.
بر این اساس، برخی افراد ممکن است استفاده از مکمل منیزیم را سودمند بدانند. با این حال، متخصصان تأکید دارند که نباید به معجون کورتیزول به‌عنوان درمانی قطعی برای استرس نگاه کرد، به ویژه هنگام مصرف شبانه، چرا که هنوز هیچ مطالعه بالینی دقیقی اثربخشی آن را در کاهش کورتیزول تأیید نکرده است.
پری‌ـ‌جونز هشدار می‌دهد که قند موجود در آب پرتقال، به‌دلیل جدا بودن از فیبر میوه، به‌سرعت وارد جریان خون می‌شود. این افزایش ناگهانی قند خون ممکن است پیش از خواب باعث افت قند و در نتیجه اختلال در خواب شود.
او افزود: خواب بی‌کیفیت می‌تواند باعث افزایش سطح کورتیزول در روز بعد شود.
این متخصص پیشنهاد می‌دهد که اگر قصد امتحان کردن این نوشیدنی را دارید، بهتر است آن را در ساعات ابتدایی روز و همراه با وعده غذایی مصرف کنید تا احتمال افزایش ناگهانی قند خون کاهش یابد. همچنین، باید نسبت به عوارض جانبی احتمالی این ترکیب نیز آگاه بود.
پری‌ـ‌جونز هشدار داد که آب گازدار موجود در برخی نسخه‌های این معجون ممکن است باعث ناراحتی‌های گوارشی مانند نفخ، رفلاکس یا گاز شود که خود می‌تواند خواب شبانه را مختل کند.
در نهایت، هر دو متخصص توصیه می‌کنند افرادی که به‌دنبال مدیریت استرس هستند، به جای تکیه بر نوشیدنی‌هایی مانند معجون کورتیزول، رویکردهای جامع‌تری را در پیش بگیرند؛ از جمله اصلاح سبک زندگی در زمینه تحرک بدنی، تغذیه و کیفیت خواب.
