شلیک چین و روسیه به قلب ترامپ

چین گام مهمی در تعمیق همکاریهای انرژی با روسیه برداشته که میتواند تأثیرات ژئوپلیتیکی قابل توجهی، بهویژه برای آمریکا داشته باشد.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از فارس؛ در حالی که آمریکا در تلاش برای تثبیت جایگاه خود به عنوان قدرت اول انرژی دنیاست، چین و روسیه با گامی استراتژیک در حوزه گاز طبیعی، توازن این معادله را به هم زدند.
این کشور اخیراً با افزایش ظرفیت خطوط انتقال گاز از روسیه موافقت کرده و در راستای پروژه استراتژیک «قدرت سیبری ۲» اقدام کرده است؛ طرحی که هدف آن انتقال گسترده گاز طبیعی از روسیه به چین از طریق خطوط لوله جدید است.
همزمان، چین برای نخستین بار نسبت به تحریمهای آمریکا بیتفاوتی نشان داده و اجازه ورود یک محموله گاز طبیعی مایع (LNG) از پروژه قطب شمال ۲ روسیه را صادر کرده است. این تحولات در حالی رخ داده که آمریکا، بهویژه تحت رهبری دونالد ترامپ، تلاش داشته است سلطه خود را بر بازار جهانی انرژی – بهویژه LNG – تثبیت کند
تغییری در موازنه قدرت انرژی جهان
خبرگزاری آمریکایی بلومبرگ ساعاتی پیش در گزارشی تحلیلی اعلام کرد که این اقدامات چین تهدیدی آشکار برای راهبردهای انرژی ایالات متحده است. اگرچه هنوز بسیاری از جزئیات توافق پروژه قدرت سیبری ۲ به طور رسمی اعلام نشده، اما نشانهها حاکی از جدیت دو طرف در پیشبرد این طرح است.
به گفته تحلیلگران، این پروژه میتواند بیش از ۴۰ میلیون تن گاز طبیعی در سال به چین منتقل کند؛ معادل بیش از نیمی از کل واردات LNG چین در سال گذشته.
مؤسسه تحقیقات انرژی بلومبرگ پیشبینی کرده که صادرات گاز از طریق این خط لوله از سال ۲۰۳۰ آغاز خواهد شد. این پروژه، با توجه به توقف صادرات گاز روسیه به اروپا پس از جنگ اوکراین، اهمیتی دوچندان برای مسکو دارد و برای پکن نیز ابزاری برای کاهش وابستگی به LNG آمریکا به شمار میرود.
پیام ژئوپلیتیکی پکن به آمریکا
«میچل مایدان»، از مؤسسه مطالعات انرژی آکسفورد، تاکید کرده که این تصمیمات پیام ژئوپلیتیکی روشنی دارد: چین در حال فاصلهگیری از ساختار مالی و انرژی آمریکایی است.
وی گفت: چین در حال محافظت از خود در برابر وابستگی به LNG آمریکا و سامانه مالی ایالات متحده است.
از سوی دیگر، چین از اواخر سال گذشته تا کنون، واردات LNG از آمریکا را برای بیش از شش ماه متوقف کرده است که طولانیترین وقفه از زمان جنگ تجاری دوره نخست ترامپ محسوب میشود. این توقف بهویژه پس از بازگشت ترامپ به صحنه سیاسی و تشدید تنشها در تنگه هرمز، اهمیت بیشتری پیدا کرده است.
قدرت سیبری ۲؛ یک پروژه استراتژیک، حتی اگر سودآور نباشد
اگرچه به نظر میرسد توافق گازی با چین برای روسیه از نظر اقتصادی چندان سودآور نباشد – چرا که احتمالا کرملین باید گاز را با قیمتهای پایینتری شبیه به نرخهای داخلی چین بفروشد – اما به گفته «تاتیانا میتروفا» از دانشگاه کلمبیا، برای مسکو مهمتر از سود مالی، داشتن یک مسیر صادراتی پایدار و بلندمدت است.
او تاکید میکند که این پروژه نشان میدهد روسیه هنوز هم میتواند بازارهایی مهم پیدا کند، حتی اگر در غرب با تحریم مواجه باشد. بر اساس پیشبینیها، گاز روسیه میتواند تا اوایل دهه ۲۰۳۰ حدود ۲۰ درصد از نیاز چین را پوشش دهد، در حالی که این سهم اکنون تنها ۱۰ درصد است.
پروژه تحریمی قطب شمال به چین رسید
در کنار این تحولات، یک کشتی روسی متعلق به پروژه «LNG قطب شمال ۲» که تحت تحریمهای ایالات متحده قرار دارد، موفق به تحویل محمولهای از گاز به چین شده است. این پروژه توسط شرکت نواتک اداره میشود و پس از دیدار پوتین و ترامپ در آلاسکا، اولین محموله آن وارد بندر «بیهای» شد.
بلومبرگ گزارش داده که اگرچه تحریمها هنوز بهطور رسمی پا برجاست، اما به نظر میرسد چین با استفاده از ابهامات حقوقی و فضای دیپلماتیک ناشی از مذاکرات غیررسمی بین رهبران دو کشور، مجوز ورود محموله را صادر کرده است. به گفته منابع آگاه، کشتی حامل گاز با نام «آرکتیک مولان» توانست محموله خود را به یک شرکت دولتی چینی تحویل دهد.
تأثیر بر آینده بازار LNG و نگرانی واشنگتن
در مجموع، این تحولات نه تنها به تنوعبخشی منابع انرژی چین کمک میکند، بلکه به واشنگتن نشان میدهد که قدرت چانهزنی آن در بازار جهانی انرژی – بهویژه در حوزه LNG – ممکن است با چالش مواجه شود.
از دیدگاه چین، وابستگی به گاز آمریکا در شرایط فعلی پرریسک تلقی میشود؛ بهویژه با توجه به رویکرد غیرقابل پیشبینی ترامپ و استفاده ابزاری از تحریمها.
بلومبرگ تأکید میکند که این تغییر جهت چین، میتواند بازار جهانی LNG را دچار تحول اساسی کند و پروژههای در دست مطالعه در آمریکا را با مشکلات جدی مواجه سازد.