نظم تازه بازار جهانی گاز با توافق گازی روسیه و چین

امضای قرارداد خط لوله «قدرت سیبری ۲» میان روسیه و چین نه تنها صادرات گاز مسکو را بازتعریف میکند، بلکه نظم تازهای در بازار جهانی گاز پدید میآورد. این توافق تهدیدی مستقیم برای جاهطلبیهای آمریکا در «انرژیمحوری» و بحرانآفرین برای اروپا است.
به گزارش اقتصاد آنلاین، وبسایت تحلیلی اویل پرایس در گزارشی به توافق گازی روسیه و چین پرداخته است. این وبسایت در گزارش خود آورده است: پروژه قدرت سیبری ۲ سالها در دست بررسی بود، اما چین با احتیاط تصمیمگیری میکرد. اکنون با توافق اخیر، راه برای صادرات بیش از ۱۰۰ میلیارد متر مکعب گاز روسیه به چین هموار شده است؛ حجمی که تقریباً معادل صادرات پیشبینیشده روسیه به اروپا از مسیر «نورد استریم ۲» بود. با کنار کشیدن اروپا از واردات انرژی روسیه، این جریان به شرق تغییر جهت میدهد.
این تحول، توازن انرژی جهان را به هم میزند. چین از مزیت انرژی ارزان روسی بهرهمند میشود و رقابتپذیری صادراتی خود را تقویت میکند، در حالیکه اروپا با اتکا به گاز مایع آمریکا و هزینههای بالای واردات، با فشار مضاعف بر صنایع و خانوارهایش مواجه خواهد بود.
اروپا؛ بزرگترین بازنده در بازی جدید گاز
اتحادیه اروپا سالها به دنبال کاهش وابستگی به روسیه بود، اما اکنون به واردکننده اصلی الانجی آمریکا بدل شده است. این روند امنیت تأمین انرژی را بهبود داده، اما قیمتها را افزایش داده است. برخلاف گاز خط لوله روسیه و حتی نروژ، گاز مایع آمریکا به دلیل هزینههای بالای مایعسازی و حملونقل هرگز برای اروپا ارزانتر نخواهد شد.
این امر صنایع اروپایی را با بحران رقابتی روبهرو میکند. در حالیکه چین با انرژی ارزان روسی کالاهای خود را به بازار جهانی عرضه میکند، اروپا ناچار است محصولات گرانتری تولید کند. پیامد این شکاف قیمتی، کاهش سهم اروپا در بازارهای جهانی و افزایش فشار اجتماعی بر دولتها برای پرداخت یارانههای سنگین به خانوارها و صنایع خواهد بود.
آمریکا؛ میان بلندپروازی انرژی و واقعیت بازار
دولت ترامپ با شعار انرژیمحوری و توسعه صادرات الانجی به اروپا، بهدنبال تثبیت موقعیت جهانی آمریکا در بازار گاز بود. اما توافق روسیه و چین، و توقف واردات الانجی آمریکا از سوی پکن، این مسیر را دشوار کرده است. هرچند تولیدکنندگان آمریکایی توانستهاند رکورد صادرات را بشکنند، اما بازار چین عملاً از دست رفته است.
افزون بر آن، رشد سریع مراکز داده در آمریکا موجب افزایش تقاضای داخلی برای گاز شده است. با بالا رفتن قیمت داخلی، بخشی از گاز به مصرف داخل اختصاص خواهد یافت و هزینه واردات برای اروپا باز هم بیشتر خواهد شد. این شرایط چشمانداز صادرات پایدار و ارزان آمریکا را تضعیف میکند.
چشمانداز آینده؛ آیا اروپا راه دیگری دارد؟
با توجه به روند کنونی، آینده بازار گاز به سود چین و روسیه رقم خورده است. اروپا همچنان در وضعیت شکننده باقی خواهد ماند مگر اینکه گزینههای دیگری مانند گاز آسیای مرکزی یا سرمایهگذاریهای نوین در انرژی تجدیدپذیر را با جدیت دنبال کند.
در این میان، توافق خط لوله «قدرت سیبری ۲» نه تنها روابط مسکو و پکن را استراتژیکتر میکند، بلکه نظم تازهای در بازار گاز جهان پدید میآورد؛ نظمی که آمریکا و اروپا را در موقعیت تدافعی و چین را در جایگاه برنده اصلی قرار میدهد.