این جریان اجازه صلح نمیدهد/نتانیاهو طرح ترامپ را جلوی دوربین پذیرفت

امیرعلی ابوالفتح، تحلیلگر مسائل آمریکا درباره طرح ترامپ برای پایان جنگ غزه به اقتصاد آنلاین گفت: مشکل اصلی در اسرائیل است، نه در فلسطین. جریانهای دستراستی و مذهبی به راحتی اجازه صلح نمیدهند؛ بنابراین احتمال اجرای واقعی این طرح بسیار پایین است.
به گزارش اقتصادآنلاین، رییسجمهور آمریکا سرانجام در نشست مشترک با نخست وزیر اسرائیل از طرح ۲۰ مادهای خود برای پایان جنگ غزه رونمایی کرد. طرحی که به نظر میرسد بنیامین نتانیاهو تحت فشار ترامپ آن را پذیرفته و سران کشورهای عرب نیز در جریان آن قرار داشتهاند. با این حال حماس هنوز واکنشی به این طرح نشان نداده و به همین دلیل بسیاری درباره موفقیت آن تردیدهای جدی مطرح کردهاند. امیرعلی ابوالفتح تحلیلگر مسائل آمریکا در گفتوگو با اقتصادآنلاین درباره ابعاد و آینده این طرح توضیحاتی داد.
ترامپ به دنبال میراث
ابوالفتح با اشاره به طرح آمریکا برای پایان جنگ غزه گفت: «در بخش آمریکایی موضوع روشن است؛ دونالد ترامپ به دنبال آن است که یک میراث از خود باقی بگذارد. ترامپ در دور اول ریاستجمهوری توانست پیمان ابراهیم را جلو ببرد و اسرائیل را با امارات، بحرین و فکر میکنم سودان پای میز صلح بیاورد. او خیلی به آن دستاورد مینازد و حتی معتقد است باید به خاطرش جایزه نوبل بگیرد. حالا هم میخواهد برای پایان دادن به جنگ غزه چنین موفقیتی به نام خودش ثبت کند. اما واقعیت این است که آنچه او دنبال میکند الزاماً آرمانها و مطالبات ملت فلسطین، بهویژه در غزه را تأمین نمیکند.»
ابوالفتح ادامه داد: «بعضی از مواد طرح خوب است؛ مثل اینکه اسرائیل نیروهایش را خارج کند، فلسطینیها از غزه اخراج نشوند، مرزها باز شود و امکان رفتوآمد و سرمایهگذاری فراهم شود. اما بخشی از طرح خطرناک است؛ مثلاً موضوع خلع سلاح. این موضوع بسیار نگرانکننده است، چون با توجه به روحیه هم ترامپ و هم نتانیاهو، ممکن است بعد از اجرای طرح دوباره برگردند و همان اندک توان فلسطینیها را هم از بین ببرند. کاری که در کرانه باختری میکنند همین است؛ قدم به قدم زمینها را میگیرند و هر چه دلشان میخواهد انجام میدهند. چون کرانه باختری مسلح نیست، اسرائیل هر کاری میخواهد انجام میدهد. اما در غزه حداقل به خاطر وجود سلاح نمیتواند چنین کند؛ بنابراین این بخش از طرح بسیار خطرناک است.»
جریانهای افراطی و مشکلات فراوان در جبهه اسرائیل
این کارشناس مسائل آمریکا با اشاره به ابهام در وضعیت حاکمیت غزه گفت: «مشخص نیست این منطقه دست چه کسی میافتد. آیا ترامپ همهکاره میشود؟ آیا بلر یا برخی کشورهای عربی وارد میشوند؟ ابهامات جدی وجود دارد. صبح دیدم بعضی از چهرههای فلسطینی گفتند ما اصلاً این طرح را ندیدهایم. بعضیها هم آن را خطرناک دانستند. حماس ممکن است آن را نپذیرد؛ همانطور که نتانیاهو جلوی دوربین پذیرفت، ولی بعید است حماس چنین کاری کند.»
ابوالفتح در بخش دیگری اضافه کرد: «در جبهه اسرائیل هم مشکلات فراوان است. نتانیاهو ممکن است برای راضیکردن ترامپ حرفی بزند یا ژست مثبتی نشان دهد، اما جریان فوقافراطی مثل بنگویر و اسموتریچ اصلاً چنین چیزی را نمیپذیرند. آنها حتی با اسم کرانه باختری مشکل دارند و از اصطلاحاتی مثل یهودا استفاده میکنند. آنها خواهان الحاق کامل این سرزمینها هستند. حالا حتی اگر نتانیاهو مخالفت کند و بگوید غزه باید تحت حاکمیت فلسطینیان باشد، معلوم نیست جریانهای افراطی مذهبی در داخل اسرائیل این را بپذیرند. اگر نپذیرند، ممکن است دولتش فروبپاشد و انتخابات زودهنگام برگزار شود. این یعنی اجرای طرح متوقف خواهد شد. حتی اگر دولت باقی بماند، ممکن است با بهانهگیری بگویند ما میخواستیم صلح کنیم، اما حماس راکت شلیک کرد. بعد هم چند عملیات در غزه انجام دهند و همهچیز نیمهکاره رها شود. در نهایت ترامپ جلوی دوربین چند حرف تبلیغاتی میزند و خودش را تمجید میکند و بعد کنار میرود.»
او تأکید کرد: «من خیلی خوشبین نیستم. مشکل اصلی در جبهه فلسطین نیست، چون فلسطینیها سلاح و ابزار چندانی ندارند. مشکل اصلی در جبهه اسرائیل است. جریانهای دستراستی در اسرائیل بسیار قدرتمند هستند، پول دارند، رسانه دارند، در آمریکا هم نفوذ جدی دارند و حتی برخی از آنها باورهای آخرالزمانی دارند؛ بنابراین این جریان اجازه صلح نمیدهد.»
افراطیها از ترامپ باجخواهی میکنند؟
ابوالفتح با اشاره به حاشیههای مربوط به ترامپ و لابیهای اسرائیلی در آمریکا گفت: «الان بعضیها در آمریکا میگویند حتی پرونده جفری اپستین که اسم ترامپ هم در آن آمده، به این جریانها وصل است. درست یا غلطش را نمیدانم، اما همین نشان میدهد جریانهای افراطی اسرائیلی در آمریکا هم نفوذ سنگینی دارند.»
نقش ایران در معادله غزه
ابوالفتح درباره نقش ایران در این معادله نیز توضیح داد: «مشکل ایران نیست. حتی اگر همه کشورهای اسلامی با اسرائیل صلح کنند، باز هم مسئله اصلی فلسطینیها هستند. مردم عادی فلسطین باید راضی شوند، نه صرفاً رهبران یا کشورهای عربی. اگر آنها قانع نشوند، صلح واقعی محقق نمیشود. الان امارات صلح کرده، اردن هم سالهاست صلح دارد، ولی باز هم اعتراضات و درگیریها ادامه دارد؛ بنابراین اصل ماجرا مردم فلسطین هستند.»
رفتار دوگانه کشورهای عربی درباره اسرائیل
این کارشناس مسائل آمریکا با اشاره به موضع کشورهای عربی گفت: «آمریکا قبل از رونمایی طرح با کشورهای عربی رایزنی کرده است. کلیت کشورهای عربی با اصل موضوع مخالفتی ندارند، بهویژه اگر به تشکیل دو کشور منجر شود. اما در جزئیات اختلافنظرهایی وجود دارد. هیچکدام از این کشورها هم نمیخواهند اسرائیل به قدرت هژمونیک منطقه بدل شود. حتی کشورهایی که با اسرائیل صلح کردهاند، مثل اردن و مصر، در پشت پرده اقداماتی علیه اسرائیل انجام میدهند. قطر هم که منابع مالی حماس را تأمین میکند، با ترکیه و جریان اخوان پیوند دارد و به نوعی وزنه تعادل در برابر اسرائیل محسوب میشود.»
او ادامه داد: «به نظر من مواضع کشورهای عربی بیشتر ظاهری است. جلوی دوربین ترامپ را تأیید و تمجید میکنند، اما پشت پرده کار خودشان را انجام میدهند. موضوع بسیار پیچیده است و اینکه یک فرد مثل ترامپ بخواهد آن را به تنهایی حل کند، شدنی نیست.»
ابوالفتح در پایان گفت: «مشکل اصلی در اسرائیل است، نه در فلسطین. جریانهای دستراستی و مذهبی به راحتی اجازه صلح نمیدهند؛ بنابراین احتمال اجرای واقعی این طرح بسیار پایین است.»