کلینیک یاران؛ گامی نو در ارائه خدمات سلامت روان، با توجه ویژه به ناشنوایان و خانواده های فرزندپذیر
نخستین کلینیک روانشناسی عمومی با خدمات ویژه برای ناشنوایان و خانواده های فرزندپذیر با عنوان «یاران» امروز در تهران افتتاح شد. این مرکز با همکاری سازمان بهزیستی، گروه رامونا و انجمن ملی ناشنوایان فعالیت خود را آغاز کرده و خدمات روانشناسی دسترس‌پذیر به جامعه ارائه خواهد داد.
به گزارش اقتصادآنلاین، محمد نصیری، مدیرکل بهزیستی استان تهران در ابتدای مراسم گفت: «افتتاح این مرکز همزمان با هفته جهانی ناشنوایان، فرصتی ارزشمند برای ارائه خدمات تخصصی به این قشر است. مهر و آبان، ماه‌هایی سرشار از مناسبت‌های مرتبط با بهزیستی همچون هفته سالمندان و ناشنوایان است که اهمیت توجه به گروه‌های مختلف را دوچندان می‌کند.»
وی با اشاره به دغدغه‌های بخشی از جامعه افزود: «یکی از مهمترین مسائل ناشنوایان، دسترسی به خدمات روانشناسی و مشاوره است. بسیاری از آنان برای دریافت مشاوره ناچارند مترجم زبان اشاره همراه داشته باشند که این امر اصل محرمانگی مشاوره را خدشه‌دار می‌کند. بر همین اساس تصمیم گرفتیم بستری فراهم کنیم تا این خدمات به شکلی امن و مستقیم در اختیارشان قرار گیرد.»
نقش گروه رامونا
نصیری با بیان اینکه فراهم کردن فضای مناسب برای این کلینیک اهمیت بالایی داشت، تصریح کرد: «کلینیک یاران در مرکز شهر و نزدیک به مترو قرار گرفته تا دسترسی آسان‌تری داشته باشد. گروه رامونا با اجاره، تجهیز و آماده‌سازی این مکان نقش بزرگی در تحقق این طرح ایفا کرده است.»
وی گفت: «از امروز نخستین کلینیک ارائه‌دهنده خدمات روانشناسی آغاز به کار می‌کند. یکی از برنامه‌های جدی ما تربیت روانشناسان مسلط به زبان اشاره برای ارتقای کیفیت ارتباط با ناشنوایان است.»
همکاری استارتاپی در خدمت بهزیستی
فاطمه اشرفی، بنیان‌گذار و مدیرعامل استارتاپ اجتماعی رامونا نیز در این مراسم گفت: «فعالیت ما در حوزه فرزندخواندگی از سال ۹۸ آغاز شد. رویکرد ما از ابتدا همکاری مستقیم با سازمان بهزیستی به عنوان بزرگترین و مهمترین ارائه دهنده خدمات اجتماعی ایران بود تا بتوانیم همراه این سازمان باشیم. امروز نیز در قالب یک استارتاپ اجتماعی چابک و هماهنگ با بهزیستی فعالیت می‌کنیم.»
وی با اشاره به شکل‌گیری کلینیک یاران افزود: «ابتدا هدف ما ارائه خدمات کلینیکی به خانواده‌های فرزندپذیر خارج از فضای بهزیستی بود، اما با مطرح شدن موضوع ناشنوایان متوجه شدیم که این بخش از جامعه نیاز ویژه‌ای دارد؛ بنابراین این پروژه به‌عنوان یک پایلوت آغاز شد تا همه روانشناسان کلینیک، حتی مسئول دفتر، زبان اشاره را بیاموزند. هدف ما این است که چنین خدماتی به سایر کلینیک‌ها نیز گسترش یابد.»
کامران گرگی، مدیر کلینیک یاران و روانشناس بالینی، در ادامه مراسم گفت: «کلینیک یاران بخشی از استارت‌آپ راموناست و از امروز خدمات روانشناختی کودک و نوجوان، مشاوره به خانواده‌های فرزندپذیر، حمایت تخصصی از کودکان و بزرگسالان ناشنوا و کم‌شنوا و همچنین برگزاری کارگاه‌های آموزشی والدگری را ارائه می‌کند. اما چشم‌انداز ما فراتر از این خدمات اولیه است.
ما آینده‌ای را می‌بینیم که در آن، یاران تنها یک کلینیک نخواهد بود، بلکه به‌عنوان یکی از شاخه‌های این استارت‌آپ اجتماعی در سطح ملی عمل می‌کند؛ پلتفرمی نوآور که بتواند خدمات روانشناختی و اجتماعی را در سراسر ایران و حتی فراتر از مرز‌های کشور در دسترس خانواده‌ها و کودکان قرار دهد.
کلینیک یاران تلاشی تازه است برای پاسخ‌گویی به چالش‌های روانی و اجتماعی جامعه امروز ایران؛ اقدامی که می‌خواهیم نه‌تنها در سطح درمان فردی بلکه در ساختن آینده‌ای سالم‌تر و ایمن برای خانواده‌ها و نسل‌های بعدی ایران اثرگذاری ویژه‌ای داشته باشد.»
تجربه ۳۵ ساله در خدمت ناشنوایان
دکتر مهدویان، روانشناس و مدیرعامل انجمن ملی ناشنوایان در این مراسم گفت: «خدا را شاکر هستم که این فرصت برایم فراهم شد تا پس از سال‌ها تجربه در حوزه آموزش و روانشناسی ناشنوایان، بتوانم دوباره در این مسیر خدمت کنم. بیش از ۳۵ سال است که در این حوزه فعالیت دارم و امروز آغاز مرحله‌ای تازه از زندگی من است.»
وی با تأکید بر اهمیت امنیت و راحتی مراجعان ناشنوا در فرآیند درمان افزود: «بسیار مهم است که فرد ناشنوا در اتاق درمان احساس آرامش و اطمینان داشته باشد و بتواند بدون واسطه، خواسته‌هایش را بیان کند. متأسفانه در محیط اجتماعی اغلب نمی‌توانیم به‌خوبی سخنان ناشنوایان را درک کنیم، اما حتی یادگیری اشارات ابتدایی می‌تواند مسیر ارتباطی را برای ما و آنان هموار کند.»
تربیت روانشناسان مسلط به زبان اشاره
مهدویان با بیان اینکه یکی از اهداف کلینیک یاران، پرورش متخصصانی آشنا به زبان اشاره است، تصریح کرد: «امیدواریم با یاری خداوند بتوانیم روانشناسانی را تربیت کنیم که در اتاق درمان، چه با کودک ناشنوا و چه با بزرگسال، به راحتی ارتباط برقرار کنند. این مهارت ساده، اما حیاتی می‌تواند مشکلات بزرگ ناشنوایان را کاهش دهد و اعتماد بیشتری در مراجعه به خدمات روانشناسی ایجاد کند.»
آمار‌های بهزیستی درباره خدمات به ناشنوایان
در ادامه، سیدجواد حسینی، رئیس سازمان بهزیستی کشور اظهار کرد: «بسیار خوشحالم که این اقدام ارزشمند هرچند در فضایی محدود آغاز شده، اما الگویی ماندگار برای آینده خواهد بود. دو روز پیش نیز در سفر به اصفهان به مناسبت روز جهانی ناشنوایان، پروژه کیوآرکد گردشگری برای ناشنوایان را افتتاح کردیم که گامی در مسیر دسترس‌پذیری بیشتر خدمات است.»
وی با اشاره به اهمیت غربالگری زودهنگام افزود: «ناشنوایی یکی از شایع‌ترین اختلالات نوزادی است و حدود دو تا چهار کودک از هر هزار نفر به این اختلال مبتلا می‌شوند. سازمان بهزیستی تاکنون ۱۸ میلیون نوزاد را غربالگری کرده و این روند شامل غربالگری در یک‌ماهگی، تشخیص در سه‌ماهگی و مداخله پیش از شش‌ماهگی است. این طرح موجب شد حدود ۵۰ هزار کودک از ناشنوایی نجات یابند.»
اقدامات توانبخشی و اشتغال برای ناشنوایان
حسینی با اشاره به دیگر اقدامات سازمان بهزیستی گفت: «در حوزه بینایی نیز تاکنون ۶۲ میلیون غربالگری انجام شده که از نابینایی ۵۵ هزار نفر جلوگیری کرده و میانگین تنبلی چشم در کشور را به یک و نیم درصد کاهش داده است، در حالی که میانگین جهانی سه تا چهار درصد است.»
وی افزود: «سال گذشته نزدیک به هفت هزار فرصت شغلی برای ناشنوایان ایجاد شد و امسال نیز با همکاری سازمان فنی و حرفه‌ای، ۱۶ پودمان آموزشی ویژه آنان طراحی شده است. همچنین بیش از ۹۶ هزار وسیله توانبخشی و کاشت حلزون با اعتباری بالغ بر ۱۰۰ میلیارد تومان تأمین شد. در کنار اینها، ۳۸ گروه هنری ناشنوایان فعال هستند و ۵۳۰۰ نفر از خدمات فرهنگی و هنری بهره‌مند می‌شوند.»
خدمات مسکن و توانمندسازی فرهنگی
رئیس سازمان بهزیستی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: «سال گذشته بیش از ۱۵۰۰ نفر از ناشنوایان از مسکن بهره‌مند شدند. همچنین دو پروژه بزرگ فرهنگی و توانبخشی شامل خانه هنر معلولان و پردیس توانمندسازی کودکان در تهران در حال آماده‌سازی است. در مجموع ۲۴۱ هزار ناشنوا تحت پوشش سازمان بهزیستی هستند که این تعداد معادل ۱۵ درصد کل افراد دارای معلولیت کشور است.»
وی تأکید کرد: «سازمان بهزیستی با افتخار خدمات خود را در تمامی ابعاد، از آموزش و اشتغال تا فرهنگ و سلامت، به جامعه ناشنوایان ارائه می‌دهد و افتتاح کلینیک یاران بخشی از این مسیر بزرگ برای ارتقای کیفیت زندگی آنان است.»