قطع بودجه نهادهای خاص/ پزشکیان به سیم آخر زد

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از خبرآنلاین، پس از آن‌که مسعود پزشکیان، رئیس دولت چهاردهم، در دیدار با مدیران رسانه از پرداخت بودجه به مؤسسات بی‌خروجی انتقاد کرد، نگاه‌ها متوجه تصمیم دولت در قبال نهاد‌های خاص شد.

او گفته بود: «تا دل‌تان بخواهد مؤسسات و بنیاد‌هایی داریم که هیچ برون‌دادی ندارند ولی پول می‌گیرند؛ چرا باید چنین باشد وقتی معیشت مردم در تنگناست؟»

این جمله آغاز بحثی شد که حالا به سطح کارشناسان اقتصادی و حتی افکار عمومی رسیده است؛ آیا رئیس‌جمهور واقعاً قصد قطع بودجه این نهاد‌ها را دارد؟

توضیحات رئیس سازمان برنامه و بودجه

در همین رابطه، سید حمید پورمحمدی، رئیس سازمان برنامه و بودجه، در حاشیه جلسه هیئت دولت گفت: «ردیف‌هایی که خروجی ملموسی برای مردم نداشته باشند یا در اولویت فعلی کشور نباشند، یا حذف می‌شوند، یا رشد بودجه‌شان متوقف می‌شود، یا در سایر ردیف‌ها ادغام خواهند شد.»

این اظهارات، در واقع نخستین واکنش رسمی دولت به دغدغه‌های مطرح‌شده درباره نهاد‌های خاص است؛ دغدغه‌ای که حالا دیگر از سطح شعار عبور کرده و به مرحله تصمیم‌گیری رسیده است.

نظم‌بخشی بودجه؛ از شعار تا الزام مدیریتی

پیش‌تر فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت نیز گفته بود که موضوع «نظم‌بخشی بودجه» در دستور کار دولت است و مجلس نیز بر اجرای آن تأکید دارد.

او تأکید کرد: «انضباط بودجه‌ای، در شرایط تحریم و کاهش منابع درآمدی، یک الزام مدیریتی است نه انتخاب سیاسی.»

به گفته او، دولت قصد دارد بودجه‌ریزی را به‌سمت عملکردمحور شدن ببرد؛ به این معنا که هر نهادی باید مشخص کند در برابر بودجه‌ای که از مالیات یا فروش نفت دریافت می‌کند، چه خدمتی به مردم ارائه می‌دهد.

حق‌الناس در بودجه عمومی

مهاجرانی یادآور شده بود: «حق‌الناس در بودجه عمومی مصداق واقعی دارد. دولت موظف است پول مردم را دقیق و پاسخگو خرج کند.»

به گفته او، دولت می‌خواهد با شفاف‌سازی، تخصیص منابع را به سمت مؤسساتی هدایت کند که خروجی واقعی دارند.

تجربه دولت‌های قبل و مسیر پیش‌رو

سابقه تاریخی بودجه نهاد‌های خاص به دولت محمود احمدی‌نژاد و «جدول ۱۷» بازمی‌گردد، اما در دولت حسن روحانی با انتشار شفاف لوایح بودجه، حساسیت عمومی نسبت به این ردیف‌ها افزایش یافت.

با این حال، تجربه نشان داده است که قدرت و نفوذ برخی مؤسسات آن‌قدر زیاد بوده که حتی در دوران بودجه‌های انقباضی، افزایش بودجه خود را نیز مطالبه کرده‌اند.

در برخی موارد نیز دولت بودجه را کاهش داده، اما هنگام بررسی در مجلس، اعداد به‌سمت بالا تغییر کرده‌اند.

چشم‌ها به بودجه ۱۴۰۵ دوخته شده

اکنون همه نگاه‌ها به آذرماه و زمان تقدیم لایحه بودجه ۱۴۰۵ دوخته شده است؛ جایی که مشخص می‌شود سخنان تند رئیس‌جمهور درباره نهاد‌های بدون برون‌داد تا چه اندازه به عمل نزدیک شده است.

قضاوت نهایی، اما زمانی ممکن است که لایحه بودجه تصویب و توسط شورای نگهبان تأیید شود؛ تا آن زمان، ماجرا در مرحله‌ی انتظار و گمانه‌زنی باقی می‌ماند.