سلاح جدید پوتین/ برگ برنده روسیه در جنگ موشکی آینده

گزارشهای تازه حاکی از آن است که روسیه به دستاورد مهمی در حوزه موشکهای سوخت جامد دست یافته است. این ادعاها میتواند نشاندهنده تلاش مسکو برای تقویت توانمندیهای موشکی و تغییر موازنه قدرت در عرصه نظامی جهانی باشد و توجه تحلیلگران دفاعی را به خود جلب کرده است.
به گزارش اقتصاد آنلاین، در موشکهای سوخت جامد، پس از آغاز احتراق، سوخت تا پایان میسوزد و امکان کنترل سرعت یا برد وجود ندارد. این ویژگی در مقایسه با موتورهای سوخت مایع، محدودیت قابل توجهی محسوب میشود و یکی از نقاط ضعف کلیدی این فناوری به شمار میآید.
فناوری «Variable Thrust Solid Motor» به موشک سوخت جامد اجازه میدهد میزان نیروی رانش خود را در حین پرواز تنظیم کند؛ قابلیتی که تاکنون فقط در سامانههای سوخت مایع دیده میشد.
طرح جدید روسیه و پیشران متغیر
در طرح جدید، گفته میشود مهندسان روسی به دنبال کنترل نرخ سوختن سوخت جامد در زمان پرواز هستند. این فناوری که به «پیشران متغیر» معروف است، به موشک اجازه میدهد سرعت خود را تغییر دهد یا حتی لحظهای سوزش را متوقف کند.
چنین قابلیتی در صورت موفقیت، میتواند مزیتهای سوخت جامد و مایع را در یک سیستم واحد ترکیب کند. تحلیلگران معتقدند این امکان، موشکهای بالستیک روسی را بسیار پیشبینیناپذیرتر کرده و سامانههایی مانند تاد آمریکا یا Aegis که بر پایه محاسبه مسیر و سرعت ثابت عمل میکنند، در برابر چنین موشکهایی کارایی کمتری خواهند داشت.
سلاح جدید پوتین، برگ برنده روسیه در جنگ موشکی آینده
برتری اصلی این فناوری، توانایی در تغییر شتاب و مسیر موشک در لحظه است. به عبارت سادهتر، موشکی با رانش متغیر میتواند در فاز میانی یا پایانی پرواز، شتاب خود را کاهش یا افزایش دهد تا مسیرش غیرقابل پیشبینی شود و دفاع مقابل را دچار چالش کند.
چالشهای فنی و واقعیتهای پنهان
با وجود جذابیت این ایده، کارشناسان غربی تاکید دارند که فناوری رانش متغیر در موتورهای سوخت جامد هنوز در سطح تحقیقاتی است و پیادهسازی عملی آن بسیار دشوار است. کنترل فشار، جلوگیری از انفجار ناگهانی و مدیریت حرارت، از مهمترین چالشهای این سامانه محسوب میشوند.
برخی گمانهزنیها نیز نشان میدهد روسیه ممکن است در حال آزمایش ترکیب موتور جامد با سامانههای پیشران مایع یا هیبریدی باشد تا کنترل بیشتری بر نیروی رانش بهدست آورد.
چشمانداز و پیام راهبردی
اگر روسیه واقعاً توانسته باشد پیشران متغیر را در موشکهای خود بهکار گیرد، این فناوری میتواند نسل تازهای از موشکهای بالستیک و مانورپذیر را رقم بزند؛ موشکهایی که حتی سپرهای دفاعی چندلایه نیز قادر به پیشبینی مسیر آنها نخواهند بود.
در حال حاضر هیچ منبع مستقلی تایید نکرده که روسیه بهطور کامل به این فناوری دست یافته است. به هر حال، «سلاح جدید پوتین» بیش از آنکه تهدید فوری باشد، پیامی راهبردی به رقباست: روسیه همچنان در تلاش برای دستیابی به برتری فناورانه در میدان نبرد آینده است و بهدنبال افزایش پیچیدگی و غیرقابل پیشبینی کردن تهدیدات موشکی خود است.