عواملی که باید برای خرید صندو‌های طلا بررسی کرد

به گزارش اقتصاد آنلاین، سینا کلانترپور، مدیر صندوق طلای قیراط، در پنل تخصصی «صنعت طلا» در نمایشگاه کیش اینوکس ۲۰۲۵ گفت: در ماه‌های اخیر، طلا صرفاً با افزایش ارزش ذاتی خود رشد نکرده بلکه شاهد ورود پول بسیار شدیدی به این بازار بوده‌ایم.»

سینا کلانترپور با بیان این مطلب افزود: «اگر بخواهیم این پدیده را در قالب یک هرم در نظر بگیریم، قاعده و مهم‌ترین لایه آن این است که صندوق‌های طلا برای هر مقیاسی از سرمایه مناسب هستند. وقتی امروز طلای ۱۸ عیار از ۱۱ میلیون تومان گذشته و سکه نیز مرز ۱۰۰ میلیون تومان را رد کرده، عملاً سرمایه‌گذار خرد در بازار فیزیکی جایی ندارد، اما در بورس می‌تواند با چند صد هزار تومان واحدهای صندوق طلا خریداری کند. این شاید مهم‌ترین مزیت آموزشی این صندوق‌ها برای سرمایه‌گذاران جدید باشد.»

نقدشوندگی؛ پایه استقبال گسترده

او با اشاره به رکن دوم استقبال از صندوق‌های طلا گفت: «نقدشوندگی بالای این صندوق‌ها عاملی تعیین‌کننده است. بازار سرمایه ما به شدت تشنه دارایی‌های نقدشونده است. بسیاری از فعالان بازار در زمان خرید نگران‌اند که آیا روزی می‌توانند دارایی خود را به‌راحتی بفروشند یا نه. اما صندوق‌های طلا این چالش را پشت سر گذاشته‌اند و حتی در بدترین روزهای بازار، چه در هیجان مثبت و چه منفی، امکان خروج آسان سرمایه را فراهم کرده‌اند. دارایی‌های آن‌ها نیز نقدشونده است و هیچ‌گاه مشکلی در زمینه ابطال نخواهند داشت.»

مدیریت‌پذیری و شفافیت در سرمایه‌گذاری

کلانترپور درباره سومین مزیت صندوق‌های طلا توضیح داد: «مدیریت دارایی در این صندوق‌ها بر پایه سرمایه‌گذاری در طلای بورسی آسان‌تر از طلای فیزیکی است. در بازار فیزیکی وقتی فردی مثلاً یک سکه می‌خرد، در زمان افزایش قیمت حتی نمی‌تواند بخشی از آن را بفروشد و باید کل دارایی را واگذار کند؛ قیمت را هم مغازه‌دار تعیین می‌کند نه سرمایه‌گذار. اما در صندوق‌های طلا، سرمایه‌گذار می‌تواند تقریباً بر مبنای همان نرخی که ارزش ذاتی طلا می‌داند معامله کند. ارزش خالص دارایی‌های صندوق نیز به‌صورت شفاف روی تابلو مشخص است.»

به گفته او، «سه عامل امنیت، شفافیت و کارمزد پایین، همراه با حذف مالیات مضاعف در معاملات این صندوق‌ها، موجب شده سمت تقاضا در بازار سرمایه با اقبال چشمگیری مواجه شود.»
او افزود: «مدیر صندوق در انتخاب ترکیب دارایی‌ها چند گزینه محدود اما کارآمد در اختیار دارد؛ از جمله گواهی سپرده شمش، گواهی سپرده سکه در بورس کالا، و از چند ماه گذشته گواهی سپرده نقره که صندوق‌ها تا سقف ۵ درصد می‌توانند در آن سرمایه‌گذاری کنند. به دلیل ماهیت تخصصی این صندوق‌ها در بازدهی طلا، این سهم مجاز فراتر از ۵ درصد نخواهد رفت.»

انعطاف‌پذیری با بازار مشتقه

مدیر صندوق طلای قیراط ادامه داد: «بازار مشتقه بورس کالا اکنون قراردادهای مربوط به گواهی سپرده شمش، سکه و نقره را در اختیار مدیران صندوق‌ها قرار داده است. البته هنوز ورود گسترده‌ای به این بازار از سوی صندوق‌ها انجام نشده و استقبال در مراحل آغازین است، اما به‌کارگیری این ابزارها می‌تواند انعطاف مدیریتی صندوق‌ها را افزایش دهد. به‌عنوان مثال، خرید قرارداد مشتقه شمش با اهرم سه به مدیر اجازه می‌دهد با پرداخت یک‌سوم ارزش شمش، باقی سرمایه را به‌صورت نقد نگه دارد و نقدینگی صندوق را در زمان ابطال‌ها مدیریت کند.»

او تصریح کرد: «در حال حاضر بیشترین سهم سکه در یک صندوق ۲۵ درصد و بیشترین سهم نقره حدود ۱.۵ درصد است. رکورد سرمایه‌گذاری در بازار مشتقه نیز ۱.۷ درصد ثبت شده، در حالی که طبق مقررات تا ۲۰ درصد مجاز است. همچنین صندوق‌های طلا هر دو دقیقه یک بار بر اساس آخرین معاملات گواهی‌ها و قراردادها به‌روزرسانی می‌شوند، موضوعی که موجب شفافیت و ثبات در معاملات آن‌ها شده و تاکنون هیچ اختلالی در روند ارزش‌گذاری این صندوق‌ها وجود نداشته است.»

رابطه حباب قیمت شمش و صندوق طلا

کلانترپور درباره رفتار حبابی بازار توضیح داد: «میان حباب گواهی سپرده شمش طلا و میانگین حباب صندوق‌های طلا یک رابطه منفی مشاهده می‌شود. هنگامی که گواهی سپرده شمش با حباب مثبت یعنی گران‌تر از طلای فیزیکی معامله می‌شود، حباب صندوق‌های طلا کاهش یافته و گاه منفی می‌شود. این نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران جدید در ورود به این بازار حساس‌تر عمل می‌کنند و مکانیزم بازار، رفتارهای هیجانی را تنبیه می‌کند.»

او تأکید کرد: «در برخی صندوق‌ها میانگین حباب همیشه حدود نیم درصد مثبت است و در برخی دیگر به صفر نزدیک است که این موضوع به سطح تقاضا و حجم معاملات هر صندوق مربوط می‌شود.

در مجموع صندوق‌های طلا به بلوغی رسیده‌اند که قیمت آن‌ها به‌صورت پیوسته به ارزش ذاتی نزدیک باقی می‌ماند.»

کلانترپور در تشریح رفتار صندوق‌ها بر اساس داده‌های نموداری گفت: «زمانی که حباب گواهی سپرده طلا منفی و قیمت پایین‌تر از ارزش ذاتی بوده، حباب صندوق‌های طلا به‌طور کامل مثبت ثبت شده است. بازار به‌صورت طبیعی این نوسانات را درک می‌کند؛ هرگاه قیمت صندوق‌ها کمتر از ارزش ذاتی باشد، با استقبال قوی سرمایه‌گذاران مواجه می‌شود و نقدینگی سنگینی وارد صندوق‌ها می‌شود.

این وضعیت به‌ویژه باعث شده گروهی از معامله‌گران کوتاه‌مدت و نوسان‌گیران فعالانه وارد بازار شوند و حجم معاملات و گردش سرمایه را به‌صورت چشمگیری افزایش دهند. برخی روزها حجم معاملات صندوق‌های طلا حتی از سهام بزرگ بازار هم فراتر می‌رود. این پدیده مستقیماً نتیجه حضور سرمایه‌های کوتاه‌مدت و استراتژی نوسان‌گیری در این بازار است.»

استراتژی چرخش و آربیتراژ میان صندوق‌ها

مدیر صندوق طلای قیراط درباره شیوه‌های معامله‌گری افزود: «امروز یکی از پرطرفدارترین استراتژی‌ها میان سرمایه‌گذاران کوتاه‌مدت، چرخش مداوم بین صندوق‌هاست. وقتی حباب یک صندوق نسبت به میانگین تاریخی خود منفی می‌شود، به معنی فرصت خرید است؛ و زمانی که حباب آن بیش از حد مثبت شود، می‌توان با فروش آن و ورود به صندوقی که حباب منفی دارد، از فرصت آربیتراژ استفاده کرد. چون صندوق‌ها همواره با سیاست بازارگردانی خود تلاش می‌کنند حباب را به محدوده میانگین بازگردانند، این تغییر قیمت معمولاً در کوتاه‌مدت اتفاق می‌افتد.»

او افزود: «دومین استراتژی، آربیتراژ کوتاه‌مدت در درون یک صندوق است. برخی سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند تنها در یک صندوق باقی بمانند اما از نوسانات حباب همان صندوق برای کسب بازدهی بیشتر استفاده کنند. این گروه به نسبت تریدرهای چرخشی کمتر نقد می‌شوند، ولی همچنان از اختلاف قیمت‌های دوره‌ای بهره می‌برند و بازدهی طلا را نیز در روند بلندمدت دارند.»

تحلیل بر مبنای دارایی پایه هر صندوق

کلانترپور در ادامه گفت: «دسته سوم از فعالان بازار، سرمایه‌گذارانی هستند که بر اساس ترکیب دارایی پایه تصمیم می‌گیرند. یعنی اگر صندوقی علاوه بر شمش، بخشی از سرمایه را به سکه یا نقره اختصاص داده باشد، باید بررسی شود این دارایی‌ها در چه قیمتی خریداری شده‌اند و اکنون چه میزان حباب دارند. برای سرمایه‌گذاری بلندمدت، حتی اگر قصد نگهداری بیش از یک‌سال باشد، رصد دوره‌ای ترکیب پرتفوی صندوق ضروری است، زیرا تغییرات دارایی پایه می‌تواند مستقیماً بر بازده نهایی اثرگذار باشد.»

کلانترپور در پایان تأکید کرد: «صندوق‌های طلا بازتاب مستقیم رفتار هیجانی بازار طلا هستند؛ از ورود نقدینگی تازه گرفته تا نوسانات قیمتی کوتاه‌مدت، همه در ارزش‌گذاری روزانه این صندوق‌ها نمایان می‌شود. اما همین پویایی، رمز موفقیت آن‌ها در تبدیل‌شدن به یکی از نقدشونده‌ترین ابزارهای بازار سرمایه است.»